पार्टी नेतृत्व नश्लवाद, व्यक्तिवाद र फरियावादमा फस्यो : आङकाजी शेर्पा

जातिय पहिचानको चर्को वकालत गर्ने नेता आङकाजी शेर्पाले पहिचानकै पक्षमा लडिरहेको आफ्नो संघीय समाजवादी पार्टीमा नै समानुपातिक समावेशी प्रतिनिधित्व नभएको भन्दै राजीनामा दिए । पार्टीमा ‘जातिवाद, व्यक्तिवाद र फरियावाद’ हाबी भएको उनको दाबी छ । पार्टीका केन्द्रीय समिति सदस्य एंव प्रवास संगठन नेपाली संघीय समाज (नेसोफो) केन्द्रीय समितिको इन्चार्ज समेत रहेका शेर्पाले क्रियाशिल सदस्य समेत नहरहने गरी राजीनामा बुझाए । केहीदिन अघिसम्म पार्टीको दैनिक गतिबिधिमा सक्रिय शेर्पाले राजीनामा दिएपछि संघीय समाजवादी फोरमभित्र खैलाबैला नै मच्चिएको छ । किन दिए त उनले राजिनामा ? मंगलबार राती  शेर्पासँग गरेको कुराकानी:

संघीय समाजवादी फोरमबाट एकाएक राजीनामा दिनुभयो नी ?
यो एक्कासी वा एकाएक लिएको निर्णय होइन । मैले कुनै हताश वा आवेगमा आएर गरेको निर्णय पनि होइन । मैले सोच विचार गरीकन लिएको निर्णय हो । मैले मेरा आफ्ना कुराहरु पटक–पटक पार्टी नेतृत्वसँग राख्दा पनि त्यसको कार्यान्वयन र सम्बोधन नभएपछि राजीनामा दिएको हुँ ।

तपाई त समाजवादी फोरमको दैनिक गतिबिधिमा निकै सक्रिय देखिनुहुन्थ्यो, राजीनामा नै दिनु पर्ने अवस्था कसरी आयो ?

यो पार्टी जुन उद्देश्यबाट बनेको छ, जुन उद्देश्य प्राप्तीको लागि लडिरहेको छ, उसको संरचनामा त्यस्तो भएन । नेतृत्वको चिन्तन र कार्यशैली पनि त्यस्तो देखिएन । पहिचान, समानुपातिक समावेशिताको मुद्दा उठाइरहेको पार्टीको संरचनामा नै त्यो नदेखिनु दुःखत कुरा हो । पार्टीले समावेशितालाई आत्मसात गरेन ।

यो बिषयमा हामीले बारम्बार पार्टी नेतृत्वको ध्यानाकर्षित गरेका हौं । सुझाव दिएका थियौं । तर, सुनुवाई भएन । यसकै कारण रिजवान अन्सारी, विरबहादुर लामा लगायतका नेताहरुले पार्टी छोडनु पर्ने अवस्था आयो । पार्टी नेतृत्व नश्लवाद, फरियावाद र जातिवादमा फस्यो । मेरो राजीनामा पार्टी विरूद्ध होईन । मेरो राजीनामा त्यही नातावाद कृपावाद, असमावेशी र स्वेच्छाचारी निर्णय विरूद्धको आन्दोलन हो ।

पार्टी नश्लवाद, व्यक्तिवाद र फरियावादमा फस्यो भन्नुभयो, राजीनामा पत्रमा पनि त्यही भन्नुभएको छ, अलि ठोस रुपले भनीदिनु न यो भनेको के हो ?

पहिलो नम्बर पार्टीको संरचना केन्द्रीय समिति, पोलटव्युरो, पदाधिकारी लगायत केन्द्रीय निकाय र विभागहरुमा समानुपातिक र समावेशी संरचना भएन । दोस्रो पार्टीको नेतृत्वले क्रियाशिल पार्टी नेता र कार्यकर्तालाई भन्दा आफनो वरिपरी घुम्ने नेताहरुलाई अवसर दिए ।

यस कारण पार्टी संगठन कमजोर हुदैछ । आन्दोलनभन्दा पनि व्यक्तिगत स्वार्थका लागि लाग्नेहरु हाबी हुदैछ । यसले पार्टीलाई गम्भीर क्षति भयो । हुनेवाला छ । जातिय विभेदको अन्त्यका लागि संघीयता, वर्गीय विभेद अन्त्यका लागि समाजवाद र राज्यको सबै अंगहरूमा समावेशी समानुपातिक प्रधिनिधित्व हो । यसलाई हात्तिको देखाउने दाँतको रूपमा मात्र प्रयोग भएमा पार्टी समाप्त हुन्छ ।

नश्लवादको बिरोधमा जन्मेको भनिएको पार्टीको नेतृत्व नै कसरी नश्लवादी भए त ?

मेरो चिन्ता यही हो । यो पार्टी अहिले पनि नेपालको सबैभन्दा उत्कृष्ट पार्टी हो । तर, यसको नेतृत्वमा पुरानै प्रवृत्ति दोहोरियो । नेताहरुको पुरानो शैली र चिन्तन छोड्न सकेनन् ।

भर्खरै केन्द्रीय समितिको बैठकपछि राजीनामा आयो, बैठकको कुनै निर्णयप्रति असहमति हो की ?

सन्दर्भ केन्द्रीय समितिको मात्रै होइन । मैले यसअघिदेखी नै नेताहरुको ध्यानाकर्षित गरेको हुँ । यो पार्टी जातिय र वर्गिय मुत्तीको लागि जन्मेको पार्टी हो । जातिय मुत्तीको लागि संघीयता, समानुपातिक समावेशिता हुनुपर्छ । सबै जाति, वर्ग र क्षेत्रको समानुपातिक प्रतिनिधित्व हुनुपर्छ । तर यी कुरा पार्टीमा भएन । यो बैठकले पनि त्यो सम्बोधन गर्न सकेन ।

यो तपाईको पार्टी परित्याग नै हो की राजीनामा मात्रै ?

होइन यो परित्याग नै हो । क्रियाशिल सदस्य समेतबाट राजीनामा दिएपछि त परित्याग नै हो नी ।

यदि तपाईले उठाएका बिषयहरु सम्बोधन भए अब पार्टीमा फर्किने सम्भावना छ या छैन ?

केवल मेरो मात्रै सम्बोधन हुदैमा म फर्किन्न । मैले मेरो पदको लागि यो गरिरहेको छैन । सम्पूर्ण पार्टीको संरचनामा समानुपातिक प्रतिनिधित्व गरिनुपर्छ । सबै पार्टीका नेताहरुको कार्यशैली र चिन्तनमा आमुल परिवर्तन गर्नुपर्छ । आउनुपर्छ । असुन्तष्ट सबै साथीहरुलाई सम्मानजनक हिसाबले काम गर्ने वाताबरण भए । सोच्न सकिन्छ । तर, फेरि भन्छु यो मेरो मात्रै सवाल होइन ।

कतिपयले डा. बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको नयाँ शक्तिमा जानलाई राजीनामा दिएका हुन् भनेर टिप्पणी गरेका छन् नी, त्यस्तै हो ?

बाबुरामको पार्टीमा जाने हल्लामा कुनै सत्यता छैन । बाबुरामको पार्टीको सिद्धान्तसँग मेरो गोरु बेचेको साइनो पनि छैन । मैले अघि पनि भने यो पार्टी सबैभन्दा उत्कृष्ट पार्टी हो । मैले उठाएका बिषयहरु सम्बोधन भए सुनमाथि सुगन्ध हुने थियो । पार्टीको उद्देश्य ठिक छ । संरचना त्यस अनुसार भएन । नेतृत्वको सोच, चिन्तन र कार्यशैली बेठिक छ । त्यसलाई परितर्वन सकिए राम्रो हुन्छ ।

आज राजीनमा दिएपछि पार्टीका नेताहरु उपेन्द्र यादव, अशोक राईहरुले केही भन्नुभएको छैन त ?

पार्टीका धेरै नेताहरुले बसौं भन्नुभएको छ । धेरै कार्यकर्ताहरुले फोन गरेर हामी पनि साथ दिन्छौं तर पार्टी नछोडनुहोस् भन्नुभएको छ । मैले नेताहरुलाई बसौं । म छलफल गर्न तयार छु भनेको छु ।

तपाई त पहिचानको चर्को कुरा गर्ने नेता पहिचानवादी भनिएको दलको नेतृत्वलाई नै जातिवादको आरोप लगाउदै राजीनामा लेख्दा कस्तो अनुभुती भयो ?

म आजसम्म जति पनि अभियान र आन्दोलनमा लागेँ । उत्पीडित समुदायको पहिचानको लागि लागे । इमानदारिताको साथ लागे । यो राजीनामा पनि एउटा आन्दोलन नै हो । पार्टी र नेतृत्वलाई सच्चाउँने अभियान र आन्दोलन नै हो । नेताहरुको चरित्रलाई सच्चाउँने आन्दोलन हो ।

अब के गर्नुहुन्छ त ?

आदिवासी, मधेसी, शिल्पी, खस, मुस्लीमको पहिचान र अधिकारको लागि लड्ने अभियान्ता र अधिकारकर्मीको रूपमा लडिरहनेछु । एक मुठी साश रहेसम्म पहिचानको लागि लड्छु । पहिचानको लागि लड्न मलाई कुनै अपौचारिक पद नै चाहिन्न । पद पनि आन्दोलन र अभियानलाई उतिकै दृढताको साथ लैजान तयार भएको छु । @ नयाँ पेज /११ साउन २०७३ बेलुका लिएको अन्तर्वार्ता |