सिटौलाको कारण देउवा सत्ताको खेलमा पराजित
काठमाडौं । सभापति बन्नासाथ हतारमा सातजना हरूवाहरू रामचन्द्र पौडेल, अर्जुननरसिहं केसी, चित्रालेखा यादव, कृष्ण सिटौला, गगन थापा, उमाकान्त चौधरी र नरहरि आचार्यहरूलाई केन्द्रीय समितिमा मनोनित गरेपछि नराम्रो झड्का भेटेर पार्टीभित्र चर्को विरोधको सामना गरेका शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री बन्ने चक्करमा लागेपछि अर्को नराम्रो झड्का ब्यहोर्न पुगे ।
झड्कामाथि झड्का खाँदै आएका कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाले ग्लोवल टेण्डर भएर अदालतमा मुद्दा विचाराधीन रहेको फास्ट ट्रैकको बारेमा बोल्दा अर्को नराम्रो झड्का सहन बाध्य भएका छन् । माथि उल्लेखित घटनाहरूमा विना सुझबुझ हतारमा निर्णयमा पुग्दा र बोल्दा विपक्ष र आफ्नै पार्टीभित्रकाहरूको कारण विवादमा परेका छन् । एमाओवादीका प्रचण्डलाई प्रधानमन्त्री बनाएर सत्तारुढ हुने परिपञ्चमा पनि उनी असफल भएर झड्का भेट्न पुगे । देउवालाई कांग्रेसकै केही नेताहरूको अपरिपक्वता, केहीको राजनीतिक कच्चा खेल र केहीको बेइमानीका कारण अपमानजनक अवस्था ब्यहोर्नुपरेको बताइएको छ ।
निधि र लेखकको बच्कना खेल
प्रचण्डलाई अगाडि सारेर सत्तारुढ हुने देउवाको योजनाका फिल्ड कमाण्डर थिए विमलेन्द्र निधि र रमेश लेखक । यी दुवैजना सत्ता खेलका माहिर हस्ती होइनन् । उनीहरूले एमाओवादीको नाडी–नसा राम्ररी छामेका छैनन् । प्रचण्डलाई नबुझेका यी कच्चा खेलाडीद्वयले प्रचण्डलाई मनाएपछि सबथोक हुन्छ, प्रचण्ड बाहेक एमाओवादीमा कोही पनि हैसियत भएकाहरू होइनन् भन्ने व्यवहार उनीहरूले देखाए । प्रचण्ड बाहेकका एमाओवादी नेताहरूलाई विश्वासमा लिन नसक्दा निधि र लेखकको खेल असफल भयो । अन्तत त्यसबाट देउवाले नराम्रो झड्का भेटेर पछारिए ।
जानकारहरू भन्छन्–‘सत्ताको खेल कति निर्मम हुन्छ भने श्रीमानलाई हात लिनु छ भने श्रीमतीको पनि चाकडी गर्नुपर्छ ।’ यो कुरा निधि र लेखकले बुझेनन् । प्रचण्डको लोभ र लाभमा मात्र उनीहरू खेले । प्रचण्डलाई हात र साथ लिंदा एमाले पनि हातमा दही जमाएर बस्दैन, भिटो प्रयोग गर्न ठोस कदम चाल्छ भन्ने उनीहरूले हिसाब नै गरेनन् । जसरी सत्ता लिन देउवा र सेरोफेरोका नेताहरू जुनसुकै कदम चाल्न तयार थिए, त्यसैगरी सत्ता जोगाउन ओलीले पनि जुनसुकै कदम चाल्छन् भन्ने उनीहरूले बुझ्न सकेनन् । परिणाम हात लागि शून्य भयो ।
निधि र लेखकको खेल कति कच्चा सावित भयो भने उनीहरूले सत्तारुढ अन्य घटक राप्रपा नेपाल र फोरम लोकतान्त्रिकसंग सामान्य संवाद समेत गरेनन् । सत्ता गठवन्धनमा रहेका अन्य दलहरूलाई पनि हात लिएको भए त्यति सजिलै एमालेले प्रचण्डलाई फर्काउन सक्ने थिएन । उता, प्रतिपक्षमा रहेका अन्य घटकहरू र मधेसी मोर्चालाई पनि उनीहरूले सत्ता परिवर्तनको खेलको बोधार्थ मात्र दिए । यसले गर्दा ओली घेरावन्दीमा परेनन् । ओलीलाई सबैतिरबाट घेरावन्दी गरेर अन्तिममा प्रचण्डलाई फकाएको भए परिणाम फरक पनि आउन सक्थ्यो । तर, लामो समयको कच्चा खेल प्रधानमन्त्री ओलीले एकै रातमा उल्टाइदिए ।
सिटौलाको ट्रिपल रोल
सत्ता खेलमा कृष्ण सिटौला अत्यन्तै माहिर मानिन्छन् । सिटौलालाई देउवाले यो खेलमा प्रयोग गरेनन् । विगत दस वर्षदेखि कांग्रेसको हरेक सत्ता खेलमा सिटौला सहभागी हुँदै आएका थिए । एमाओवादीको कहाँनेरको स्वीच थिच्दा कहाँको वत्ती बल्छ अनि कसलाई पिट्दा कसले ऐया भन्छ भन्ने सिटौलाले राम्ररी बुझेका छन् । खासगरी एमाओवादीको नाडी–नसा सबै बुझेको ठानिन्छ सिटौलाले । आफूलाई रिङबाट बाहिर राखेर सत्ताको खेल खेलिंदा सिटौलाले सहने कुरा थिएन । जानकारहरू भन्छन्– प्रचण्डलाई भड्काउने काम सिटौलाले गरेका थिए । ओलीलाई गिराएपछि तपाईंलाई अघि सार्दैनन्, बेइमानी गर्छन् भनेर सिटौलाले प्रचण्डलाई कन्भिन्स गराए । भारतले नरुचाएको अवस्थामा तपाईंलाई देउवाले कुनै हालतमा प्रधानमन्त्री बन्न दिंदैनन् भनेका थिए सिटौलाले प्रचण्डलाई ।
एउटै जिल्लाको प्रतिस्पर्धी भएपनि ओली र सिटौलाको अत्यन्तै राम्रो सम्बन्ध छ । एमाओवादीलाई ब्याक गराउने अनेक फर्मूला सिटौलाले नै ओलीलाई सिकाएको बुझिन्छ । राप्रपा नेपाल र फोरम लोकतान्त्रिकलाई नयाँ गठवन्धनमा तपाईंहरूलाई ठाउँ छैन, यही गठवन्धनलाई अगाडि बढाउनुस् भनेर सिटौलाले कन्भिन्स गरे । सिटौलाले डबल होइन ट्रिपल रोल नै खेलेको जानकारहरू बताउँछन् । खेलभित्रका यस्ता खेलका कारण देउवा सत्ताको खेलमा नराम्रोसंग पराजित भएका छन् । देउवालाई मौका सही सल्लाहकार दिने सही ब्यक्तिको अभाव रहेको महसुस उनका शुभ चिन्तकहरूले गर्न थालेका छन् ।