गत शुक्रबार युएईको अल एन मा एन आर एन युएई क्षेत्रीय समितिले आयोजना गरेको नव बर्ष साझमा कार्यक्रम संचालन गर्दै थिए गजलकार जे सागर । बिभिन्न अथितिहरुको आसनग्रह पश्चात बिशेष अतिथिमा बोलाईएको थियो गैर आवाशीय नेपाली संघ एन आर एन युएईका अध्यक्ष सुदिप कार्कीलाई । कार्कीको नाम उद्घोष संगै उद्घोषक सागरले एन आर एन युएईले अतिथिको सत्कारमा प्रयोग गरिने खादालाई प्रयोग नगर्ने जानकारी स्टेजबाट गराईरहेका थिए, त्यहि अनुसार अध्यक्ष कार्कीले पनि स्वयमसेविका महिलाहरुले खादा पहिराउन खोज्दा खादा ग्रहण गर्न मानेन् र ब्याज मात्र ग्रहण गरे ।

उनि संगै एन आर एन युएईका युवा प्रतिनिधि निश्चल दाहाल पनि बिना खादा अतिथि आसन ग्रहणमा बसेका थिए ।बौद धर्मका लामा गुरुहरुले शुद्द, चोखो, पवित्र र उच्च सम्मानले हेरिने यो खादालाई एन आर एन युएईले प्रयोग नगर्ने जानकारी गराई लगतै युएईमा रहेका नेपालीहरुको सामाजिक संजालमा तरंग आएको छ । खादा भनेको चौडाईमा अन्दाजी चार पाँच अम्बल र लम्बाइमा अन्दाजी डेढ दुई हात सम्मको हुन्छ । तिब्बतीयन बौद धर्म अनुसार 4 teachingहरु निङ्गमा,गेलुक्पा,कग्युपा,सक्यापामा चढाउने खादाको बिकाश भएको हो । यो सिल्क मलमल कपडाबाट बनेको पहेलो,सेतो र बिभिन्न रंगमा बौद्ध मन्त्र सहितको छापेको कपडा उपहार हो । खास गरि मान्छे जन्मिएर शुद्द चोखाई सकेपछि,बिहे,ब्रतबन्ध,छेवार,पास्नी,बिदाइ,स्वागत र कहिँ कतै मृतु पछी पनि कसैको सम्मानमा प्रयोग हुने यो खादा पछिल्लो समय भने बिभिन्न राजनैतिक पाटीका नेताहरुको सम्मानमा ,सामाजिक संघसस्थाका प्रतिनिधिहरुको सम्मानमा प्रयोग हुदै आएको छ ।

युएईमा रहेको एन आर एनले बौद धर्मको प्रबित्र बस्त्र खादालाई एकाएक युएईबाट नलगाउने जानकारी गराए लगतै शेर्पा किदुग युएईका अध्यक्ष पासांग शेर्पा खादाको बहिस्कार गर्ने र खादा प्रयोग नगर्ने समाजसेबीहरुलाई शेर्पा किदुग युएईको कुनै पनि कार्यक्रमहरुमा अतिथिको रुपमा निमन्त्रणा नगरिने घोषणा आफ्नो फेसबुक पेजबाट गर्नु भएको छ ।

शेर्पाको कडा फेसबुक स्टाटस आए पछि एन आर एन युएईका सल्लाहकार एबम साहित्यकार निमेष गिरिले एन आर एन युएई एबम कुनै व्यक्ति र सस्थाले खादालाई बहिस्कार र तिरस्कार नगरेको भनेर प्रस्ट्याएका छन् । गिरीले सामाजिक कार्यक्रममा खादा, माला,ब्याजको सदुपयोग भन्दा पनि दुरुपयोग बढी भएको कारण खादा र ब्याजको प्रयोगमा हुने खर्चलाई जम्मा गर्ने हो भने एक बिधार्थीको लागि बर्ष भरिकालागि कापी,कलम सहयोग गर्न सकिने भनेर टिपणी गरेका छन ।

हुन् त् युएईमा समय सापेक्ष बिभिन्न बिषयहरुमा सामाजिक संजाल गर्मागर्मी हुनु कुनै नौलो कुरो होइन । गत शुक्रबार यता पुन खादाको बहसलाई लिएर युएईको सामाजिक संजाल एकाएक गर्मगर्मि बढेको छ ।

एन आर एन युएईले सामाजिक कार्यक्रमहरुमा सम्मानको लागी प्रयोग हुने खादाको मान मर्यादा बुझेर अतिरन्जित प्रयोग नगर्ने भनी रहदा यता नेपाल आदिबासी जनजाती महासंघ युएईका अध्यक्ष डी आर गुरुङले भने प्रयोग नगर्ने सबैलाई छुट छ तर घोषणा गर्नु र अरुलाई पनि आव्हान गर्नुको अर्थ त्यसको मर्यादा र धार्मिक पवित्रतालाई अवमुल्यन गर्नु हो” भनेर आफ्नो धारणा राख्छन । गुरुङ युएईका जल्दाबल्दा र निडर स्वभावका सामाजिककर्मी एबम जनजाती नेता हुन् । जनजाती नेता गुरुङले खादा कसैले प्रयोग नगर्न पाउछ तर सार्बजनिक रुपमा अरुलाई पनि प्रयोग नगर्न आव्हान गर्ने छुट कसैलाई हुँदैन l त्यस्तो कार्यले बौद्ध धर्म विरुद्धको लबिङ् गरेको हो कि भन्ने आशंका पैदा हुन सक्छ भनेर हामी लाई प्रतिक्रया दिए ।

एन आर एन युएईको पछिल्लो खादा प्रयोग बारे सामाजिक संजालको बहस ताती रहदा उता एन आर एन आइ सी सी सदस्य गोपाल कडेलले भने आफ्नो फेसबुक पेजमा एनआरएनकर्मी के गरुन भन्ने चाहन्छन यिनीहरु ? भनेर दिशाबिहिन प्रस्न गरेका छन् l कडेलले आफ्नो वालबाट अनावस्यक खर्च कम गर्न खादा प्रयोग नगरौ भन्दा पनि बिबादित हुने ,मानवतस्करी बन्द गरौ भन्दा पनि बिबादित हुने र सबै समस्याको सावधानमा जुटौ भन्दा पनि छलफलमा उपस्थित नहुनेहरु लाई कि त आफु गर्नु नत्र काम गर्नेहरुको बिचमा तगारो नबन्न सुझाब दिएका छन् ।

हुन त् कसैको सम्मानमा प्रयोग हुने खादा युएईमा मात्र नभएर देश विदेशमा पनि बिबादित बनि रहन्छ l केहि समय पहिले नेपाली चलचित्र बिन्दास -३ कि नायिका शुभेच्छा थापाको फोटो सुटको बिषयलाई लिएर निकै बिबादित भएको खादा विवाद पछि नायिकाले अन्जानमा भएको गल्ति भनि माफी मागे पश्चात सावधान भएको थियो ।

आसा गरौ , युएईमा तातीरहेको बौद धर्मको सम्मानमा प्रयोग हुने बस्त्र खादाको बिषय पनि कुनै धार्मिक र निष्ठाको भाबले गलत दुस्प्रचार नभई युएईमा हुने सामाजिक सस्थाहरुको खर्च कम गर्ने सोच र परिपाटीको विकासमा आधारित रहोस्  । रमेश खड्का काशी @ मोफासल |