तामाङ समुदायमा डम्फुको आविस्कारको बारे धेरै भनाई र कथाहरु छन् | यो तम्बाको(इतिहासविदको) एक किसिमको गहना जस्तै हो | तम्बाले(इतिहासबिदले) डम्फुको साथमा हाम्रो इतिहासको र रीतिको/विधिविधानको गीत गाउँछन् | तम्बाकोअनुसार कुनै समय पेंग दोर्जे नामको एक व्यक्ति जो सिकारी थिए उ जंगल गएर जनवारहरु मार्ने गर्थ्यो | सधै  झै उ एक राम्रो दिन पारेर दिन सिकारको लागि गए र मृग मारे |

मृगको लाश देखे पश्चात उनको पत्नी धेरै दूखी भईन किनकि मृग अति सुन्दर थिई | त्यस दिनदेखि उनी रोएको रोएई  गरी | पेंग दोर्जे आफ्नो पत्नीको उदासीमा धेरै चिन्तित थिए |उसले उनलाई धेरै खुशी बनाउन खोजे | उसले उनको मुहारमा खुशी ल्याउनको लागि धेरै चालहरु रचे तर उसले तेसो गर्न सकेन | उनको उदासीको कुनै सिमानै थिएन |

पेंग दोर्जे सदैव आफ्नो पत्नी खुशी भएको देख्न चाहन्थे | जहाँ इच्छा त्यहाँ उपाय भनेझै उ एक दिन जंगलमा गएर ४ फीट लामो अम्बु सिङ्(डम्फु बनाउदा प्रयोग गर्ने एक किसिमको बिशेष काठ) भन्ने काठ लिएर आए | त्यसपछि उसले त्यो काठलाई ४ इन्चको चौडा भएको गोलो चक्र बनाए | उसले बाँसको ३२ वटा स-साना लठ्ठी पनि बनाए |

त्यसपछि उसले ३२ वटा स-साना बाँसको लठ्ठीको मद्दतले गोलो चक्रको एकातर्फ मृगको सुकेको छाला टांगे | गोलो चक्रले सुमधुर आवाज सृष्टि गरे – “तक-धिन”  उसले त्यस भर्खरै आविष्कार गरेको साधनको तालसंग आफ्नो पुर्खाहरु र देवताहरूक सम्झेर गाउनथाले।

सुन्दरताका साथ सृष्टि गरिएको माधुर्य लय सुनेपछि सबै प्राणीहरू नाच्न थाले र आफ्नो पत्नी पनि नाच्न थाले | त्यसै बीच डाँफे नाम गरेको चरा पनि नाच्दै थिए | त्यसैले पेंग दोर्जेले उक्त चक्रलाई डम्फू भनेर नामकरण गरे |

त्यसपछि डम्फू तामाङ जातिहरुको संस्कृति र जीवन शैलीको एक अभिन्न अंग बने | तामाङ जातिहरु विभिन्न विवाह समारोह, अन्त्येष्टि समारोह, विशेष अवसरहरूमा, संस्कार र चाडहरूमा डम्फू प्रयोग गर्छन |

तामाङ जातिहरु डम्फूको साथमा आफ्नो सुख-दु:ख  ब्यक्त गर्छन् |  पुर्खाहरु सम्झेर गीतको माध्यमबाट आफ्नो इतिहास सुनाउछन् | डम्फू बुद्ध र बोधिसव्त्वको प्रतीक पनि हो |३२ वटा लठ्ठीले बुद्धको ३२ वटा प्रतिक झलकॉउछ |

साभार – जनजातीडटनेट