घिसिङ राजाको दरबारमा सेनाको व्यारेक, चैत्र पुर्णिमा र दशैमा मात्र खुल्ला
शब्द/तस्विर : अर्जुन पाख्रिन तामाङ
वैशाख ३, रामेछाप : आदिम कालमा ऐतिहासिक महत्व बोकेका विभिन्न राजदरबारमध्ये घिसिङ दरबार पनि एक हो । अहिले पनि घिसिङ दरबारको अवशेषहरु हेर्न पाइन्छ ।
नेपालको विभिन्न ठाउँमा रहेको जातिय राज्य मध्ये दोरम्बामा घिसिङ राज्य थियो । तत्कालिन शासकले नेपाल एकिकरणको नाममा घिसिङ राजालाई हत्याएर सो राज्य लिएको पाइन्छ ।
घिसिङ राजाको दरबारक्षेत्रमा वि.सं २०६० कात्र्तिक २८ गते नाराण दल गुल्मले जग्गा अधिग्रहण गरेर सेनाको क्याम्प बनाएको पाइन्छ । यस पछि शेर गण बसेका पाइन्छ ।
सेनाले आफ्नो क्याम्प बनाउनु भन्दा अघि स्थानीयको संरक्षण्मा सो जग्गा रहेको थियो । अहिले पूर्ण रुपमा सेनाले उपभोग गर्दैआएका छन् । उक्त क्षेत्रमा स्थानीय मोक्तान र योञ्जनहरुले आफ्नो मृत आफन्तका सम्झनामा चौतारा, छ्योर्तेन निर्माण गरेका छन् । अहिले सो ठाउँमा विनाकारण कोही जान पाउँदैनन् । सेनाको अनुमति लिए पछि मात्र जान पाउँने व्यवस्था गरिएको छ ।
द्धन्द्धकालमा बसेको सेनाको क्याम्प अहिले वैद्यानिक रुपमा बस्दै आएका छन् । यस विषयले घिसिङ दरबार अतिक्रमित भइसकेको स्थानिय जीवन योञ्जनले बताए ।
पहिचानमुखि प्रदेशको अवधारणा नयाँ संविधानले खाका कोरिरहेको अवस्थामा घिसिङ दरबारको संरक्षण र सवद्र्धनमा प्रश्न उठेको छ । अहिले दोरम्बामा घिसिङ समुदायको उपस्थिति न्युन रहेका छन् । विशेषत योञ्जन र मोक्तानको रहेको छ ।
यस विषयमा सरोकारवाला संघ संस्थाले समयमा नै ध्यान दिन जरुरी छ । थप दोरम्बाको तस्बिर सहित :
