य:मरी पुन्हि अले मतिना पारु

याम्बु – नेपाल संबत कथं न्हापांगु ला सकीमना पुन्ही खसा नि क्वगु ला थिल्लाथ्व पुन्ही य:मरी पुन्ही ख ! आ वैगु नेपाल संबत ११४१ थिल्लाथ्व पुन्ही कुन्हु नेपामि तयसं तजिक: य:मरी पुन्हि हनि ! थिल्लाथ्व पुन्हि थुसी इस्वि सम्बत कथं Dec ३० तारिकय ला !
य:मरि पुन्हिं कन्हे थिल्लागा पारु कुन्हु ल्यासे ल्याम्ह दथुइ मतिना यायगु ,चाहिलिगु अले थिथी न्ह्याईपुगु ज्याझ्व हना मतिना पारु हनिगु चलन नेपा जाति दुने न्हापा लिसे हे दु , मतिना पारु बिदेशी तय हनिगु भ्यालेन्टाईन थे खसा झि नेपा जाति तय Feb 14 भ्यालेन्टाईन हनिगु चलन मदु ! मतिना पारु कुन्हु ल्यासे ल्याम्ह अले थत: यम्ह ल्यासे ल्याम्ह नापं मतिनाया खँल्हा बल्हा याइगु अले बुरा बुरि मिसा मिज सकलिं लयतासे थिथी ख्यालि कना मतिनाया म्ये हला प्याखं हुला साक्क भिंक्क जोरे याई अले मतिना पारुया भिंतुना काल बिल याना हनि !
नेपा जाति तय हनिगु थिथी नख प्रकृति पुजा नापं यक्व स्वापु दु! थ्वहे झ्वलय नकतिनी सिधगु सामाज्या मोहनि नख: स्वन्ति नख: अले सकिमना पुन्ही धुंक वैगु निक्वगु पुन्हि थ्वहे य:मरी पुन्ही ख !
सामाज्यां दुकागु न्हुगु वा जाकीयात पुजा यासे अले थ्वहे न्हुगु जाकीया य:मरी दयके नइगु न्हि हे य:मरि पुन्ही ख!
नेपाल मण्डल बासी राष्ट्रिय नेपा जातिया म्हसिक: व तजिलजी कथं यःमरि दयक: थुसी नेपाल संबत ११४१ ‘बीबीसी मास्टर सेफ प्रोफेसनल्स् २०२०’ धेधेबला कासाय फाइनल राउण्डय नेपाली सेफ सन्तोष साह दुथ्याकगु दु!
Nepali chef Santosh Shah has entered the final round of the BBC Master Safe Professionals 2020 competition by making national Nepa ethnic delicacy YOMARI. It is a steamed dumpling that consists of an external covering of rice flour with sweet fillings Chaku.
य:मरी पुन्हीया न्हि नेपा जाति तय था थासय पुच दयक: त्वा त्वालय वना त्य:सि त्य बकसिं त्य: धासे प्याखं हूला म्ये हासे ख्या ठट्ठा, क्वा कंसे सुवा ब्यूसे य:मरी फोनेगु चलन दु !
थथे य:मरी फ़्व वै बले नेपा जाति तय य:मरी, धेबा बिइगु सस्कार दुसा मुंकगु धेबा सामाजिक ज्याय ख़र्च याई!
य:मरी भाका म्ये थुकथं दु
त्यः सिं त्यः बकसिं त्यः
थाबले यागु यःमरी निग ति यः
व्यूम्ह ल्यासे मव्यूम्ह सितिकुती
न्यग व्यूसा काय् वुई छग व्यूसा म्ह्याय वुई
तालापाता कुलिचां जुसें त्यः
यःमरी माकु, उकि दुने चाकु
व्यूम्ह ल्यासेचा, मव्यूम्ह बुरीचा
………….
( यस वर्षको य:मरी एउटा देऊ, दिएमा तरुनी नदिएमा सितिकुती, दुईता दिए छोरा एउटा दिए छोरी जन्मिन्छ,यमरी मिठो त्यसभित्र चाकु, दिए तरुनी नदिए बुढी, कुरी कुरी…..)
किम्बदंति कथं पांचाल देय भगवान् विष्णुया भक्त, दानी अले तसकं धर्मत्मा सुचन्द्र दम्पती च्वनिगु जुया च्वना । छन्हु हलिमय दकले तमिम्ह कुबेर , सुचन्द्र दम्पतिया परीक्षा कायत ब्राम्हणया भेषय भिक्षा फ़्व वनि !
उबले सुचन्द्रया कलां ब्राम्हण भेषय वम्ह कुवेरयात य:मरी देछाय तजिक: हनाबना याइ !
उमीगु हनाबना खना कुबेरं थगु असली रुप क्यनि अले य:मरीया गुण त कंसे भकारी, श्री गणेश, कुबेर, लक्ष्मीया पुजा याना य:मरी देछागु बिधि त कंसे कुबेर लिहा बिज्याइ । कुबेरया सहलह कथं सुचन्द्र निम्हतिपूं पिसं य:मरी भकारी देछाइ ! प्यन्हु लिपा प्रसादया कथं इना नगुलिँ वयक पि तसकं तमि जुगु बुंखं प्यखरें थ्यनि ! उबले लिसे नेपा जाति तय दथुइ य:मरी पूर्णिमाया तजिलजि न्ह्यो ज्यागु किबंदन्ति द ।
संस्कृतिविद तयगु कथं लिच्छवीकाल लिसे हे य:मरी फ़्वनेगु थ्व चलन धान्य पुन्हिया छगु महत्वपुर्ण सांस्कृतिक पर्ब जुया वै च्वगु दु !
ख़ास याना नेपा जाति दुने बुंन्हि, भिं ज्या त याय बले य:मरी दयकेगु चलन दु । निदं प्यदं बुंन्हिया लसताय य:मरी मदयक मगागु थ्व य:मरी कुवेर व गणेशया प्रतिक कथं नं हना च्वगु दु! य:मरी पुन्हिया न्हि य:मरी,वा व अन्नया भकारीया देछाई! नेपा जातिले य: मरीया कुवेर, गणेश, लक्ष्मी, मनु त ख्याः, महादेव, पार्वती तयगु देयचात दयेक अन्नया भकारी व धुकुटी देछाय धुंका जक नयगु चलन दु! अन्नया कुथी य:मरी छाय बले अन्न अले धनलाभ जुइगु जनविश्वास दु!
पोचुं ( चामलको पिठो) न्ह्योना ग्व दयके दुने चाकु हाम: तया विशेष तरीकां दयके मरि हे य:मरी खसा य:मरी नयगु नख: जुगुली हे थ्व न्हियात नेपा जाति तयसँ यमरी पुन्ही धका तजिक हना वै च्वगु दु! सुभाय