हेडलाईन

तामाङ समाज क्यानाडाको तेश्रो अधिवेशन सम्पन्न         तामाङ सोसाईटी अफ सिड्नीको अध्यक्षमा विशाल तामाङ चयन         नेफिन इजरायलको अध्यक्षमा कुमार आङ्देम्बे चयन         ग्याल्थुमकी मृगौला पिडितलाई वडाअध्यक्ष द्वारा सकलित रकम हस्तान्तरण         नेफिन इजरायलको ११ औ वार्षिकोत्सव तथा साधारण सभा हुदै         रोमानियामा पहिलो पटक बुद्ध जयन्तीको पावन अवसरमा शान्तिपुर्न -याली सुसम्पन्न ।         क्यानाडाको मिस्सीसागामा २५६७ औं बुद्ध जयन्ती समारोह सम्पन्न         नेवा: खल: इजरायलले साधारण सभा तथा फोटो प्रतियोगिताको आयोजन गर्दै         नेपाल तामाङ घेदुङ रोमानियाको पहिलो अधिवेशन भव्यताका साथ सम्पन्न         रोमानियामा निधन भएका तामाङको शब नेपाल पुग्यो         मृगौला पिडितलाई आर्थिक सहयोग         तामाङ सोसाइटी अफ अमेरिकाको अध्यक्षमा बुद्धिमान तामाङ निर्वाचित         प्रतिभाशाली तामाङ संचारकर्मी दीपेन्द्र दोङ तामाङको निधन         प्रदेश नम्बर १ को पुन:नामाकरण आन्दोलनका घाइते लिम्बुको मृत्यु ,शहिद घोषणा गर्न माग         क्यानाडामा छक्का पन्जा-४ पहिलो दिन हाउसफूलको साथ् प्रदर्शन        

विदेशमा रहेकी छोरीलाई नेपालबाट बुवाको मार्मिक पत्र

प्रिय छोरी !

तिमी र म धेरै टाढा छौं । तिमी जन्मिएको मेरो देश नेपालभन्दा तिमी हजारौं माइल टाढा छौ । टाढा भएपनि विश्वमा विकास भएको इन्टरनेटले नेपालमा भएका घटनाहरूको छिनछिनमा तिमीलाई जानकारी भएकै हुनुपर्दछ । तैपनि एउटा माया गर्ने बाबुको नाताले आफूले देखेका, सुनेका कुरालाई चिट्ठीको रूपमा तिमीलाई पठाएको छु । यो प्रतिनिधिमूलक मात्र हो । मजस्ता बाबु र तिमीजस्ता छोरी धेरैधेरै छन् । ती सबैको भावनालाई समेटेर यो चिट्ठी तिमीलाई लेखेको हुँ । तिमीजस्ता छोरीहरू सबैको मनमा धेरै कुराहरू खेलिरहेका होलान् ।

तिमी परिपक्व भइसकेकी छौ । राम्रो शिक्षा पनि पाइसकेकी छौ । देश विदेशका विषयमा मलाईभन्दा तिमीलाई धेरै ज्ञान भएको हुनुपर्छ । म त साधारण बाबु मात्र हुँ । मलाई मेरो देशको विषयमा मात्र केही कुरा थाहा छ । म मेरै देश नेपालमा बस्ने भएको हुँदा प्रत्यक्ष्य रूपमा मेरै आँखाले महिलाले भोग्नु परेका पीडाहरू देखेको छु । कतिपय पीडा सुनेको छु । कतिपय पत्रपत्रिकामा पढेको छु । महिलाका पीडा हिमालचुलीजस्तै चुलिँदै गएका छन् ।

यसै सन्दर्भमा टीका आत्रेयको एउटा कविताको एक हरफले मेरो मन साह्रै नै छोयो र आँखाबाट आँसु तरर झरे । सोही कारण तिमीलाई पत्र नलेखी मेरो मननै मानेन । उनले लेखेको कविता सुन्दा सबैले ताली पड्काए । ताली पड्काउनुको अर्थ खुशी भएर होइन, छोरीको बेदनालाई लिएर हो । मजस्तै धेरै बाबुहरू त्यहाँ थिए । सायद सबैको मन छोरीको पीडाप्रति तड्पिरहेको थियो । मलाई सम्झना भएअनुसार त्यो कविताको एक हरफ यस्तो थियो :–

‘छोरी जन्मिनु श्राप हो यदि भने संसार कस्को भन ?’

माथिको पंक्ति राम्रोसँग तिमीले पढ्यौ र यसको मर्म राम्रोसँग बुझ्यौ भने तिम्रो आँखाभरी आँसु टिलपिलाउनेछन् । सायद तिमीजस्ता सबै छोरीहरूलाई यस्तै भएको होला । सबै छोरीको दुस्ख, कष्ट, बेदना, पीडा समान किसिमकै छन् । हाम्रो समाजमा छोरीप्रतिको भावना कस्तो छ र व्यवहार कस्तो गरिएको छ भन्ने कुरा प्रष्ट झल्किएको छ । समाजले महिलालाई हेर्ने दृष्टिकोण एकदमै नकारात्मक छ । छोरीलाई अभिसापको रूपमा लिने, तर छोरालाई भने बरदानको रूपमा हेरिने हुँदा छोरी जन्मलिनुलाई श्राप मान्नेहरू छन् । त्यही छोरीले दश नङ्ग्रा खियाएर गरेको कमाइलाई कतिपय बाबुले आफ्नै आम्दानी ठानी पुरुषार्थी बनेका पनि होलान् । तर छोरी नभएको भए ती बाबुहरूको अवस्था के हुने थियो होला, खै बुझेका ? बुझे पनि बुझपचाइरहेका छन् । छोरी नहुने हो भने कसरी श्रृष्टिको सिर्जना हुन्थ्यो ? ती बाबुले कसरी जन्म लिन्थे ? खै ती पुरुषवादीहरूले बुझ्न सकेका । अहिलेसम्म पनि हामी पुरुषवादीहरूले छोरीहरूका पीडा बुझ्न सकेका खोइ ?
हुन सक्दछ, दार्चुलाकी चेलीले छाउपडीको दर्दनाक पीडा सहिरहनुपरेको छ भने ताप्लेजुङकी छोरीले सासूको बुहार्तन र लोग्नेको पिटाइ खपरिहनु परेको होला । आखिर पीडा त पीडा नै हो । महिलाका सबै पीडा अमानवीय नै छन् । उनीहरूले मानवका रूपमा जिउन पाएका छैनन् । पशुलाई गर्ने जस्तो व्यवहार गरिँदै आएको छ । आजकल त पशुलाई पनि क्रुर व्यवहार गर्न नपाइने अन्तर्राष्ट्रिय आवाज उठिरहेको सन्दर्भमा नेपालमा भने आधा आकाश र आधा पृथ्वी ढाकेका महिलाप्रति जंगली अवस्थाकै व्यवहार गरिनु लाजमर्दो कुरा हो ।

यो समाजले छेरीलाई पटक्कै मन पराएको छैन । छोरी नभई नहुनेतर्फ किन ध्यान जान सकेन ? यो अहम् प्रश्नतर्फ आजको समाजको ध्यान जान नसक्नु भनेको पुरुषवादी सोचाइनै हो । छोरा जन्मिनासाथ खुशीयाली मनाउने तर, छोरी जन्मिएपछि जंगलमा उम्रिने झारपातजस्तो ठानी बन्साको मुन्टो भनी सम्बोधन गरिने हाम्रो समाजमा कहिले परिवर्तन आउला ? अहिलेसम्म पनि प्रश्न अनुत्तरित नै छ ।

छोरी,

महिनाबारी भएको समयमा देउता रिसाउँछन् भनी घरमा खान, बस्न, सुत्न र छुन नहुने भनी गाउँदेखि पर सुनसान ठाउँमा घामपानी नओत्ने कटेरामा पाँच दिन बिताउनुपर्ने कष्टकर जीवन कति दर्दनाक होला, तिमी आफैं विचार गर्न सक्छ्यौ । यो छाउपडी प्रथाका कारण कतिपय छोरीहरूले ज्यान गुमाउनु परिरहेकै छ । छाउपडी भएका बेलामा कतिपय छोरीहरू बलात्कृत भएका छन् । कतिपयलाई विषालु सर्पले टोकेर ज्यान नै गएको छ । पशुले खाने कुराजस्तो बनाएर टाढैबाट फालिदिएको चिजबिज खाएर सास धान्नुपर्ने अवस्था टर्न सकेको छैन ।

जुन छोरी आमा बनेकी हुन्छिन्, छोराछोरी जन्माएकी पनि हुन्छिन्, उनी गरीबीबाट पिल्सिएकी हुन्छिन्, उनलाई नै यो समाजले बोक्सीको आरोप लगाएर मानव मलमूत्र खुवाएको घटना घटी नै रहेका छन् । जसलाई माया ममता दिन सक्नुपर्नेमा उल्टै बोक्सीको आरोपमा अहिलेको युगमा पनि मलमूत्र खुवाएर, कुटपिट गरेर मार्नु भनेको कतिसम्मको अत्याचार ? खै कसले बुझिदिने ? कसलाई के मतलब ? समाजले नै यस्तो अमानवीय व्यवहार गरेपछि निसहाय चेलीको के उपाय ? त्यही छोरीले यो समाजमा जन्माएका पुरुषबाट यस्तो क्रुर व्यवहार हुन्छ भन्ने कुरा ती अबोध छोरीलाई के थाहा ?

हो, पुरुषप्रधान देशमा छोरीहरू विभिन्न किसिमबाट शोषित भएका हुन्छन् । आर्थिक, राजनीतिक, भौतिक, शारीरिक, मानसिक एवं साँस्कृतिक सबै रूपबाट शोषित भएकै छन् । १८/२० घण्टा घरधन्दामा समर्पण हुँदा पनि छोरीहरूले गरेको कामको लेखाजोखा गरिएको हुँदैन । जुन समाजमा छोराले गरेको सानोतिनो आम्दानीलाई उच्च मूल्याङ्कन गरिएको हुन्छ, त्यही समाजमा छोरीहरूले गरेको कामको मूल्याङ्कन नै गरिँदैन । यसरी तिमी छोरीलाई हाम्रो समाजले तुच्छ वस्तुजस्तो ठानी आएको छ ।

आजको चिकित्सा विज्ञानले धेरै विषयमा अपत्यारिलो किसिमबाट धेरै फड्को मारेको तिमीलाई थाहा छँदैछ । कुनै आमाको गर्भमा छोरी छ भन्ने कुरा चिकित्सा विज्ञानले देखाउँछ भने बाबु भन्नेले तुरुन्तै भ्रुण हत्या गराएको खबर पनि तिमीले अखबारमा पढेकी नै हौली वा सुनेकी हौली । छोरीमाथि कत्रो अत्याचार ! आफ्नै बाबुले छोरीलाई जन्मिन नदिनका लागि गर्भमै भ्रुण हत्या गराएको हुन्छ । छोरीलाई जन्म दिने अधिकार पनि ती आमामा रहेको हुँदैन । आफ्नो शरीरको अधिकार पनि आफूमा नहुनु कस्तो निर्दयी रहेछ हाम्रो कानून पनि ?

प्रत्येक दिन कुनै न कुनै छोरी बलात्कृत भएकै हुन्छिन् । जसले मायाममता दिनुपर्ने हो, जसलाई आफन्त ठानी विश्वास गरिन्छ, तिनै बाट बलात्कृत भइरहेका हुन्छन् । पीडक समाजमा ठाँटसँग आफ्नो व्यक्तित्व प्रदर्शन गरिरहेको हुन्छ । उसलाई आफूले गरेको अमानवीय व्यवहारबारे कुनै पश्चाताप हुँदैन । उता बलात्कृत छोरीलाई भने यो समाजले घृणा गरेर तिरष्कृत गरेको तिमीले पनि समाचार पढेकी नै हौली ।
त्यति मात्र कहाँ हो र ! छोरी जन्मिँदा अलच्छिन हुने र छोरो जन्मिदा लच्छिन हुने अन्धविश्वास हाम्रो समाजमा विद्यमान रहेकै छ । गर्भमा छोरी भए भ्रुण हत्या गर्दै जाने र यदि छोरो छ भने जति नै पटक पनि जन्म दिने, यो कस्तो अन्याय त छोरीप्रति ? यसमा न त कानूनले बन्देज गरेको छ, न त समाजले, न यस क्षेत्रमा लागेका सरोकारवाला गैरसरकारी संघसंस्थाहरूले नै । यसरी ओरालो लागेको मृगलाई बाच्छाले पनि लखेट्छ भने कुरा चरितार्थ हुन गएको छ छोरीप्रतिको व्यवहारमा ।

छोरीप्रति हाम्रो समाज यति निष्ठुरी छ कि छोरी भनेपछि देख्नै नसक्ने तर छोरो भनेपछि हुरुक्कै हुने । छोराले दाहसंस्कार र पिण्ड दिनै पर्ने र छोरीले भने बाबु आमाको मृत्यु संस्कारमा छुनसम्म पनि नहुने, कस्तो अन्यायपूर्ण हाम्रो धार्मिक परम्परा ?

हाम्रो धार्मिक तथा साँस्कृतिक परम्परा असाध्यै अन्धविश्वास, पुरातन र अमानवीय छ । रजस्वला नहुँदै बाल्य अवस्थामै छोरीको विवाह गरिदियो भने बाबु आमालाई पुण्य हुने भन्ने विश्वासले अबोध बालिकालाई बिहे गरेर पठाइदिने प्रचलन पनि हट्न सकेको छैन । अमिल्दो जोडीको विवाह भएको खबर र विवाहको दृश्य पनि समय समयमा तिमीले पढेकी र देखेकी नै हौली ।

आफ्नै बाबुआमाले पनि छोरा र छोरीप्रति गर्ने व्यवहारमा ठूलो भिन्नता छ । छोरालाई राम्रो लगाउन र मीठो खाने कुरा दिइने गरिन्छ भने छोरीलाई ती चिजबिजबाट बञ्चित गराइएको हुन्छ । त्यस्तै किसिमबाट छोरालाई राम्रो पढाइ हुने महंगा विद्यालयमा प्रवेश गराइन्छ भने छोरी सस्ता र कमसल खाले विद्यालयमा पढ्न बाध्य हुन्छन् । छोरीलाई घरधन्दा र अन्य काममा लगाइएको हुन्छ भने छोरालाई यस्तो काममा लगाइएको हुँदैन । एउटै कोखबाट निस्किएका, एउटै लाम्टो चुसेका, आफैँले जन्माएका आफ्नै सन्तानप्रति पनि किन यति ठूलो अन्याय ? यसको जवाफ यही समाजले दिनुपर्ने छ ।

छोरीलाई एउटा वस्तुको रूपमा लिने प्रथा हाम्रो समाजले सहजै स्वीकार गरिआएको छ । धार्मिक परम्पराअनुसार यज्ञ हवन आदिमा जसरी कुनै वस्तु दान गरिन्छ, त्यसरी नै बालिकालाई विवाह गरेर वस्तुसरह कन्यादान गरेर पठाइन्छ । ती बालिकालाई घर गएर गर्नुपर्ने काम र कुरीति तथा कुसंस्कारबारे बाल मानसपटलमा भराएर पठाइन्छ । बाल मानसपटलमा भरिएका यस्ता कुरीतिहरू ती अवोध बालिकाहरूको मष्तिस्कमा पछिसम्म रहि नै रहने हुँदा उनीहरूको व्यक्तित्व विकासमा अवरोधको रूपमा रहेकै हुन्छ ।

छोरोलाई मात्र आफ्नो सन्तानको रूपमा लिने र छोरीलाई अरुकै घरको सदस्य ठान्ने पितृसत्तात्मक विचारले तिमीजस्ता छोरीहरूको हृदय सधैँ रोइ नै रहेको मलाई राम्रोसँग थाहा छ । अब यस्ता कुसंस्कारलाई जरैदेखि निर्मूल पार्नुपर्नेछ । छोरीलाई कतिसम्म हेलाँ गरिएको छ भने आफूलाई जन्म दिने बाबुआमाको मृत्यु संस्कारको काजकिरिया गर्न पनि बन्देज गरिएको हुन्छ । बिहे गरेर अर्काको घरमा गइसकेपछि माइतीको थर, गोत्र लेख्न नपाइने र घरतिरको थर गोत्रलाई स्वीकार गर्नुपर्ने कस्तो विडम्वना ?

छोरी मैले तिमीलाई सिकाइरहनुपर्ने होइन । तिमी आफैं जान्नेबुझ्ने छौ । तिमीलाई तिमी जन्मिएको देशको विषयमा पक्कै पनि धेरै ज्ञान भएको हुनुपर्छ । तिमीजस्ता धेरै छोरीहरूको आवश्यकता परेको छ । हो, निश्चय नै तिमीछोरीहरूले छोरीहरूको रक्षा गर्नु पर्दछ ।

आफुलाई जन्म दिने बाबु आमाको अन्तिम संस्कार गर्नबाट वञ्चित गराउने हाम्रो धर्मभिरु समाज कतिसम्मको घृणित रहेछ भन्ने कुरा तिमी छोरीहरूले बुझ्नै पर्दछ । यस्ता कुरीतिहरूलाई तिमीहरूले हटाउनै पर्दछ । यस्ता छोरीहरूको आवश्यकता यो समाज र यो देशले बोध गर्नै पर्दछ ।

हालैको एउटा दुःखद घटनाबारे तिमीलाई पक्कै थाहा होला । एसियाकै वरिष्ठ स्नायु विज्ञ डा. उपेन्द्रप्रसाद देवकोटाको असायमिक निधन हुन पुग्यो । उनको अन्तिम संस्कार गर्न ३ वटै छोरी र श्रीमती जुटेका थिए । यस कार्यले पनि तिमीजस्ता छोरीहरूलाई ठूलो पाठ सिकाएको हुनुपर्छ । समाजमा आउने परिवर्तन एकैचोटी हुँदैन । यस्तै सानातिना कुराबाट ठूलाठूला परिवर्तन क्रमिकरूपमा ल्याउनुपर्ने हुन्छ ।

हेर छोरी, बुवाले यस्तो गन्थन किन लेख्नुभएको होला भनेर तिम्रो मनमा जिज्ञासा आउँन सक्दछ । तर तिमीले बुझ्नुपर्ने कुरा के छ भने यस्तै कुरामा सुधार ल्याउन सक्यौ भने पनि तिमी जन्मिएको हुर्किएको समाजको रूप अर्कै हुन जानेछ ।

तिमी र मेरो बसाइको दूरी निकै टाढा छ । टाढा भए पनि तिमीप्रति मेरो स्नेह धेरै नजिक छ । मलाई लाग्छ, मैले तिमीलाई जति माया गर्छु, तिमीले पनि मलाई त्यति नै माया गछ्र्यौ, मलाई थाहा छ । त्यसैले म तिमीलाई यही भन्दछु, मेरो अन्तिम संस्कारमा तिमी, तिम्रा दाजुभाइहरू सँगसँगै संलग्न हुने नै छौ । तिमीलाई धपाउन अरु राक्षसीहरू पनि आउन सक्नेछन् । तिमी होसियार हुने नै छौ । मेरो तिमीलाई भन्नु यत्ति नै हो । साभार – लोकान्तरबाट |

तिमीलाई धेरैधेरै माया गर्ने, उही तिम्रो बाबु !

हाम्रो समाजमा विभिन्न किसिमका विकृतिहरू विद्यमान छन् । तिनीहरूले समाजलाई यसरी बिगारेका छन् कि आजको २१औं शताब्दीमा पनि कल्पनै गर्न नसकिने कुप्रथा प्रचलनमा रहेकै छन् । कुप्रथा मात्र होइनन्, महिलालाई मानवको रूपमा लिएकोसम्म पनि देखिँदैन । विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय फोरमहरूमा महिला बारे ठूलाठूला घोषणा पारित गरिए पनि नेपालमा भने खासै सुधार भएको देखिँदैन । महिलालाई पुरुषसरह हेर्नुपर्दछ भन्ने दृष्टिकोणमा परिवर्तन आउन सकेको छैन । पुरुषले महिलामाथि गर्ने व्यवहार दिनप्रतिदिन पीडादायी हुँदै गएको छ । यहाँ उल्लेख गरिएका केही घटना प्रतिनिधिमूलक मात्र हुन् । हाम्रो समाजमा यस्ता अनगिन्ती घटना र पात्र छन् । यसैको सेरोफेरोमा रही यो पत्र लेखिएको हो ।

लेखक-कृष्णमणि पराजुली






शुभकामना

भर्खरै...

लोकप्रिय

रोचक खबर

रोमानियामा सोनाम ल्होछार तथा बृहत् साँस्कृतिक कार्यक्रम सभ्य र भब्य रुपले सम्पन्न

रोमानियामा सोनाम ल्होछार तथा बृहत् साँस्कृतिक कार्यक्रम सभ्य र भब्य रुपले सम्पन्न

"प्रावास मा आफनो भाषा , धर्म कला र संस्कृति को जगेर्न गर्नै " भन्ने मुल नारालाई आत्मसात गर्दै सन् ०१।०१।२०२३ का... बाँकी यता

Phursang Lama / February 18, 2024

५५ वर्षपछि दुई देशबीच श्रम समझदारी कायम

५५ वर्षपछि दुई देशबीच श्रम समझदारी कायम

  रोमानिया । नेपालीहरुको आकर्षक गन्तव्य बन्दै गएको युरोपेली मुलुक रोमनियासँग नेपालले द्विपक्षीय श्रम... बाँकी यता

Phursang Lama / October 7, 2023

 Photo Gallery

  • अमेरिकास्थित दुई तामाङ संस्थाबिच एकता हुने

  • नेपाल तामाङ घेदुङको कोन्ज्योसोम घोषणा पत्र २०७४ सार्वजनिक

  • फोनिजको अध्यक्षमा डण्ड गुरुङ निर्विरोध निर्वाचित

  • अभिनेत्री पूर्णिमा लामा तामाड – म रुन्चे कहाँ हो र ?’

  • चर्चित मोडल स्मिताका सात कामुक फोटो सार्वजनिक(फोटोफिचर)

  • लुम्बिनीमा अन्तर्राष्ट्रिय बौद्ध सम्मेलन गर्ने तयारी

  • नेपाल तामाङ घेदुङको राष्ट्रिय बिधान-सभा चैत २३ र २४ गते

  • पहिचानको मुद्दा कहाँ पुगेर अत्कियो ?

  • यस्तो छ – नमस्कार गर्नुको कारण र महत्व

  • स्वयम्भुमा १३ पटक परिक्रमा र सरसफाई कार्यक्रम सम्पन्न (फोटो सहित)

  • महिलाले ध्यान दिने पुरुषका ७ चिज

  • प्रधानमन्त्री प्रचण्डले तामाङ संस्कृति भवन बनाउन सहयोग गर्ने घोषण,कुलमान घिसिङको प्रशंसा

  • राष्ट्रिय सोनाम ल्होछारको अवसरमा तामाङ ह्वाइखा (कविता ) प्रतियोगिता हुने

  • तमु ल्होसार के हो र कसरी मनाईन्छ ?

  •  Music videos

  • नेपालले गर्यो नयाँ नक्सा सार्वजनिक

  • भारतले जबरजस्ती हटाउन लगायो नेपाल भारत सम्बन्धि बीबीसीको डकुमेण्टी

  • तामयिक लिपी र सम्भोटा लिपीमा फरक के छ ? लेख्ने तरिका सहित

  • ‘तिम्रो घरको वरिपरि’ युट्युब ट्रेन्डिङ नम्बर १ मा (भिडियो)

  • मिस तामाङ २०१८ का सहभागीहरु तामाङ भुषभुषा र डम्फुको साथमा तामाङ भाषाको गीत गाउदै

  • तीनकुनेमा आयोजित सोनाम ल्होछार कार्यक्रममा सुरक्षाकर्मीले हस्तक्षेप किन गर्यो ? भिडियो हेर्नुहोस् …

  • मिस तामाङ प्रतियोगिता २०१८ को भाग -१ , मन पर्नेलाई भोट हाली जिताऊ (भिडियो)

  • तामाङ सेलो ‘ल्होछार पर्वमा …. सुनिता पाख्रिन तामाङ

  • बालवालिका केन्द्र खोलेर बाल ब्यापार गर्ने प्रशासनको नियन्त्रणमा (जनतासंग सिधा कुरा)

  • बिज्ञापनका लागि:
     [email protected]
    लेख, रचना र समाचारका लागि:
     [email protected]
    सामाजिक संजाल तर्फ:
    सर्वाधिकार © 2012 - 2024: Tamang Online मा सार्बधिक सुरक्षित छ. | बिज्ञापन | सम्पर्क | हाम्रो बारेमा Designed by: GOJI Solution