उत्तर र दक्षिण कोरियाबीच आणविक निशस्त्रीकरणमा सहमति
सोल : उत्तर र दक्षिण कोरियाबीच आणविक निशस्त्रीकरणमा सहमति भएको छ। शुक्रबार भएको अन्तर कोरियाली शिखर सम्मेलनमा उत्तर कोरियाका नेता किम जोङ उन र दक्षिण कोरियाका राष्ट्रपति मुन जाई इनबीच यस्तो सहमति भएको हो। दुवै नेताहरु विभाजित कोरियाली प्रायद्वीपमा स्थायी शान्ति कायम गर्नका लागि आणविक निशस्त्रीकरणका लागि सहमत भएको एएफपीले जनाएको छ।
सम्मेलनपछि दुवै नेताले संयुक्त रुपमा ‘आणविक मुक्त कोरियाली प्रायद्वीपका लागि आणविक निशस्त्रीकरणको साझा लक्ष्य’ घोषणपत्र समेत सार्वजनिक गरेका छन्।
सहमतिपत्रमा हस्ताक्षर पछि दुवै नेताहरुहरु अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमसँग मित्रवत र मुस्कानसहित उपस्थित भएका थिए।
दुवै नेताबीच ६५ वर्ष अगाडि भएको कोरियाली युद्धको स्थायी समाधानका लागि समेत सहमत भएका छन्। त्यस्तै दक्षिण कोरियाली राष्ट्रपति मुनले यही वर्ष प्योङ्याङ भ्रमणमा जान सक्ने समेत बताइएको छ।
शिखर वार्तामा दुवै नेताबीच निरन्तर बैठक र टेलिफोन संवादमा रहने सहमति भएको छ।
यो घोषणापत्रलाई ‘पानमुनजोम डिक्लेरेशन’को रुपमा लिइएको छ।
सहमति पछि उत्तर कोरियाली नेता किमले भने, ‘म दक्षिणतिको कंक्रिट ब्ल्कमा पाइला टेक्दा अत्यन्त भाबुक भएको छ।’ कोरियाली युद्धको समापन पछि किम दक्षिण कोरिया प्रवेश गर्ने पहिलो सर्वोच्च नेता हुन्।
‘म यहाँ नयाँ इतिहासको सुरुवात भएको संकेत दिनको लागि आएको हुँ,’ शिखर सम्मेलनपछि किमले भने, ‘दुवै कोरियाले हाम्रो पुरानो दुर्भाग्यपूर्ण इतिहासलाई नदोहोर्याउने प्रतिवद्धता समेत जनाउँछौँ।’
दुई कोरियाली अधिकारीहरुले आधिकारिक रुपमा दुई कोरियाबीचको दशकौँ लामो युद्धको अन्त्यको घोषणा हुने विश्वास समेत लिएका छन्। यी दुई मुलुक अझै पनि प्राविधिक रुपमा युद्धमै रहेको भन्दै युएस टुडेले भनेको छ ‘यी दुईबीच हतियार प्रयोग नगर्ने सन्धीमा हस्ताक्षर भएसँगै युद्ध अन्त्य त भएको छ। तर शान्ति सन्धी भने हुन सकेको छैन्।’
पछिल्लो समय उत्तर कोरिया विश्व समुदायसँग सम्बन्ध बढाउने अभियानमा रहेको छ। उत्तर कोरियाली नेता किम गत महिना मात्र बेइजिङको भ्रमण गरेका थिए। त्यस्तै आगामी महिना अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पसँग शिखर वार्ता गर्ने छन्।
सन् २०११ मा उत्तर कोरियाको शासनमा आएपछि किम अन्तर्राष्ट्रिय जगत देखि टाढै थिए। तर पछिल्लो दुई महिना अगाडि दक्षिण कोरियामा भएको विन्टर ओलम्पिक देखि दुई कोरियाबीचको सम्बन्ध सुधार भएको थियो।