हामी हिमाली महायानी बौद्धहरूको एक मात्र पुरानो सरकारी निकाय “बौद्ध दर्शन तथा गुम्बा व्यवस्था तथा विकास समिति” खारेजीको सूचिमा राखिएको छ।

यो वि.स. २०२७ तिर “हिमाली बौद्धहरूको उच्चस्तरिय लामा देसदर्शन समिति”को रूपमा स्थापना गरेको थियो। झन गणतन्त्रको पहिलो संविधान कार्यान्वयनको नाममा “बौद्ध दर्शन तथा गुम्बा व्यवस्था तथा विकास समिति” खारेज गरेपछि हामी सिंगो हिमाली बौद्धहरूको अब “बौद्ध क्षेत्र विकास समिति” मात्र सरकारी निकायमा रहने छ । बुद्धको जन्मस्थल “लुम्बिनी विकास कोष” समेत गर्दा अब दुईमात्र बौद्धहरूको सरकारी निकाय रहेको छ।

गत भुकम्पले भत्केको १५०० गुम्बाहरू बनाउनु पर्ला भनेर होला “बौद्ध दर्शन तथा गुम्बा व्यवस्था तथा विकास समिति” खारेज नै गर्ने निर्णय भएको मन्त्रालयको पत्रमा स्पष्ट देखिन्छ, यसलाई बुद्धको जन्मस्थलमा विडम्बना नै भन्नु पर्छ । नेपालभरी करिब ४५०० बौद्ध गुम्बाहरूको प्रतिनिधि संस्था नै खारेजी गरेर टुँडिखेलमा बुद्ध नेपालमा जन्मेको भनेर किन ? को को ? केका लागि चिच्याएका थिए बल्ल खुलासा भएको छ।

तर, नेपालमै अरू सामान्य हिन्दू सरकारी निकायहरू भने एउटा पनि खारेजीमा परेको देखिन्दैन । जसमा बुढानिलकण्ठ क्षेत्र विकास समिति, देवघाट क्षेत्र विकास समिति, वराह क्षेत्र चतराधाम, पाथिभरा विकास समिति, खप्तड क्षेत्र विकास समिति, देवघाट क्षेत्र विकास समिति, हलेसी महादेव विकास समिति, विराट क्षेत्र विकास समिति जनकपुर, जनकपुर क्षेत्र विकास परिषद जनकपुर, सहलेस क्षेत्र विकास समिति, खप्तड क्षेत्र विकास समिति,सिम्रौनगढ क्षेत्र विकास समिति आदि रहेका छन् । किन भेदभाव हो ? गणतन्त्र नेपालमा ?

बुद्धको जन्मस्थान रहेको लुम्बनी विकास कोषमा नेतृत्वमा बौद्ध भन्दा अबौद्धहरूको बाहुल्यता रहने गरेको छ । बुद्ध र बुद्धको जन्मस्थललाई कमाई खाने, जागिर खाने, कमिसन खानेहरूको कार्यालय बनाएको स्थानिय पत्र पत्रिकाहरूमा खबर आएको थियो। भर्खरमात्र त्यहाँको गंगाराम गिरी नामको योजना प्रमुखको रूम पार्टर्नर प्लम्बर पदका कर्मचारी जसलाई योजना प्रमुख भट्टराई आफ्नो पाटर्नर भएकाले राजश्वशाखामा कमाउन राखेकाले नक्ककली टिकट प्याड छापेर ब्रम्हलुट गर्दै गरेको प्रमाण सहित कोषकै परिशरमा रहेको पुलिस हिरासतमा पुगेको थियो तर ती भ्रष्टाचारी कर्मचारीलाई उल्टै लुम्बिनी विकास कोषको उपाध्यक्ष अवदेश त्रिपाठी, सुरेन्द्रमुनी कोषाध्यक्ष र सरोज भट्टराई योजना प्रमुखले छुटाउँछ भने अब लुम्बिनीमा यो सरकारले कसरी बौद्धहरूलाई न्याय दिलाउला र ! यसरी नै लुम्बिनीको मायादेवी मन्दिरमा बौद्ध भन्दा अबौद्धहरूको बर्चश्‍व रहेको देखिन्छ। त्यहाँ बौद्ध पुजारी छैन। नेपाली असली महायानी तथा हिनयानीबौद्धहरू देख्‍न मुस्किल छ अनि कसरी लुम्बिनीको विकास समयमा हुनु ?

अब पनि चुप लागेर बौद्धहरू बुद्धको मन्त्र जपेर बसेर हुँदैन ? लुम्बिनीमा बुद्धको आमा मयादेवी पनि हिन्दू हो भनेर मन्दिर र अशोक स्तम्भ न बिगार्ला भन्न सकिन्न । अहिले पनि कपिलवस्तुको कुदान भन्ने ठाउँमा बौद्ध चैत्य माथि शिवलिङ्ग राख्‍न पुरातत्व विभाग शफल भएको छ। अब हामी बौद्धहरू आफ्नो धार्मिक मुल्य मान्यता र रक्षाको लागि आवाज उठाउनु जरूरी छ।

एक पटक त्यो दिनको मन्चको तस्बीरहरू हेर्नु को को थिए असली बौद्धहरू ? तामाङ हयुल्सा ग्यामसे |