हेडलाईन

तामाङ समाज क्यानाडाको तेश्रो अधिवेशन सम्पन्न         तामाङ सोसाईटी अफ सिड्नीको अध्यक्षमा विशाल तामाङ चयन         नेफिन इजरायलको अध्यक्षमा कुमार आङ्देम्बे चयन         ग्याल्थुमकी मृगौला पिडितलाई वडाअध्यक्ष द्वारा सकलित रकम हस्तान्तरण         नेफिन इजरायलको ११ औ वार्षिकोत्सव तथा साधारण सभा हुदै         रोमानियामा पहिलो पटक बुद्ध जयन्तीको पावन अवसरमा शान्तिपुर्न -याली सुसम्पन्न ।         क्यानाडाको मिस्सीसागामा २५६७ औं बुद्ध जयन्ती समारोह सम्पन्न         नेवा: खल: इजरायलले साधारण सभा तथा फोटो प्रतियोगिताको आयोजन गर्दै         नेपाल तामाङ घेदुङ रोमानियाको पहिलो अधिवेशन भव्यताका साथ सम्पन्न         रोमानियामा निधन भएका तामाङको शब नेपाल पुग्यो         मृगौला पिडितलाई आर्थिक सहयोग         तामाङ सोसाइटी अफ अमेरिकाको अध्यक्षमा बुद्धिमान तामाङ निर्वाचित         प्रतिभाशाली तामाङ संचारकर्मी दीपेन्द्र दोङ तामाङको निधन         प्रदेश नम्बर १ को पुन:नामाकरण आन्दोलनका घाइते लिम्बुको मृत्यु ,शहिद घोषणा गर्न माग         क्यानाडामा छक्का पन्जा-४ पहिलो दिन हाउसफूलको साथ् प्रदर्शन        

माओवादी जनयुद्धमा हतियार सप्लाई यसरी गरिन्थियो: एके–४७ र एके–५६ राइफल

ak
माओवादी पार्टी युद्धमा थियो । हातहतियार, गोलीगट्ठा, विस्फोटक पदार्थलगायतका युद्धसामग्रीको जरुरत पर्थ्यो । त्यस्ता सामग्री जुटाउने तथा नेपालसम्म ल्याउनका लागि पार्टीले जनमुक्ति सेनाको केन्द्रीय कमान्डको मातहत सप्लाई विभाग बनाएको रहेछ । यो विभाग जनमुक्ति सेनाको डेपुटी कमान्डको मातहत रहेछ ।

सप्लाई विभागको इन्चार्जमा चन्द्रप्रसाद खनाल (बलदेव) हुनुहुन्थ्यो । उहाँ पार्टीको केन्द्रीय सदस्य पनि हुनुहुन्थ्यो । म क्षेत्रीय ब्युरो सदस्य बनाइएको थिएँ । त्यही हैसियतमा मेरो जिम्मेवारी सप्लाई विभागमा तोकियो ।

सप्लाई विभागको इन्चार्ज चन्द्रप्रसाद खनाल (बलदेव) भइहाल्नुभयो, अन्य सदस्यमा मध्यकमान्डका रामप्रसाद बन्जाडे (टङ्कमणि), पश्चिम कमान्डको म (महेश), लखनउ कार्यालयका निर्मल आचार्य (विमल), लक्ष्मी पौडेल, पूर्वी कमान्डका लक्ष्मी पौडेल (विवेक), सुशील गौतम, सुशील (जाजरकोट), दिलीप साह, गोपी ज्ञवालीलगायत थियौँ ।

विभागका लागि अनौपचारिक खालका केन्द्र थिए, नागाल्यान्ड, सिलिगुडी, गोरखपुर, लखनउ, दिल्ली, मुरादाबाद आदिमा । उत्तरप्रदेशमा हुने खरिद र सप्लाई लखनउ केन्द्रबाट गरिन्थ्यो । लखनउ केन्द्र मेरो जिम्मामा थियो । असम, नागाल्यान्ड र मणिपुर क्षेत्रका लागि नागाल्यान्डलाई केन्द्र बनाइयो । यो केन्द्रको जिम्मेवारी लक्ष्मी पौडेल र मैले लियौँ ।

गोरखपुर केन्द्रको जिम्मेवारी रामप्रसाद बन्जाडेलाई थियो । सिलिगुडीको जिम्मेवारी लक्ष्मी पौडेल (विवेक) ले लिनुभयो । पटना केन्द्रको प्रमुख दिलीप साह हुनुहुन्थ्यो, जो नातामा मातृका यादवका ज्वाइँ हुनुहुन्छ । खरिद गरिएका सामग्री स्टोरका लागि हामीले यी केन्द्रहरूमा कोठा लिएका थियौँ ।

हामी निकै सतर्कताका साथ हतियार र गोलीगट्ठा बेच्नेहरूसँग भेटघाट र कुराकानी गर्थ्यौै । यस्ता सामग्रीको किनबेच अपराधी मार्फत हुन्थ्यो । एकातिर पैसाका लागि उनीहरूले हामीलाई नै सिध्याइदिने खतरा हुन्थ्यो भने अर्कातिर सरकारी सुरक्षा निकायले फेला पारेमा पनि पक्राउ पर्ने र सिध्याइदिने खतरा थियो । संकलन गरिएका सामग्री प्रहरीले पक्राउ गरिदियो भने जनमुक्ति सेनाका ठूलठूला योजना खेर जान सक्थे ।

हामीले उताबाट खरिद गरेर पठाएका हतियार र गोलीगट्ठाका आधारमा यता सेना–प्रहरीमाथि आक्रमणको योजना बन्थ्यो । त्यसैले सप्लाईको जिम्मेवारी पाएका मानिसहरू असाध्यै सतर्क अवस्थामा हुन्थ्यौँ । हामी आफू बस्ने र किनिएका सामग्री राखेका कोठा कसैलाई देखाउँदैनथ्यौँ । सप्लाईको जिम्मेवारी पाएका नेतालाई बाहेक अरू कसैलाई आफ्नो कोठामा लग्दैनथ्यौँ । पार्टी हेडक्वार्टरले ‘फलाना साथीलाई लैजानू’ भन्यो भने मात्र कोठामा लग्ने गर्थ्यौं । पार्टीका नेताहरूसँग पनि हामी भेटघाट र कुराकानी बाहिर नै गर्थ्यौं । कुनै जिम्मेवारी पाउनासाथ हामी त्यसलाई पूरा गर्न लागिहाल्थ्यौँ ।

जनमुक्ति सेनासँग राज्यको सैनिक शक्तिसँग लड्ने साहस र आँट त थियो, तर त्यसअनुसारका हतियार थिएनन् । जे थिए, प्रहरीसँग कब्जा गरिएका थ्री नट थ्रीलगायतका हतियार मात्र थिए । त्यसैले सेनासँग लड्नुपर्ने स्थितिलाई मध्यनजर गर्दै आधुनिक हतियारको खोजी र खरिद वार्ताकालमै गरिन थालेको थियो ।

पहिलो वार्ता भङ्ग भएसँगै २०५८ मंसिर ८ मा दाङ र स्याङ्जा जिल्ला सदरमुकाममा जनमुक्ति सेनाले हमला गर्‍यो । मंसिर १० मा सोलुमा पनि हमला भयो । दाङ र सोलु सदरमुकाममा शाही सेनाका ब्यारेक थिए । सेनामाथि विजय हासिल गरेपछि मात्र ती जिल्ला सदरमुकाममाथिका आक्रमण सफल भएको मानिन्थ्यो । सेनामाथि आक्रमणका लागि आधुनिक हतियार पनि आवश्यक पर्थ्यो । हामीले पाँचवटा आधुनिक हतियार ल्याएका थियौँ । तीमध्ये तीनवटा एके–४७ र दुइटा एके–५६ राइफल थिए ।

हतियार लिन जनमुक्ति सेनाका कमान्डर पासाङ र म २०५८ सालको कात्तिक तेस्रो साता काँकडभिट्टा गयौँ । साथमा सप्लाई विभागका अर्का सदस्य रामप्रसाद बन्जाडे पनि हुनुहुन्थ्यो । बाटामा कुनै समस्या आइपरेन । सहज रूपमा गन्तव्यमा पुग्यौँ । त्यो बेला पासाङ सार्वजनिक हुनुभएको थिएन । त्यसैले कसैले पनि हतपती चिन्दैनथे । फेरि, हामी आफैँले व्यवस्था गरेको गाडीमा भएकाले त्यहाँसम्म पुग्न सजिलो पनि थियो ।

पासाङले हतियार हेर्नुभयो, राम्रा रहेछन् । आधुनिक हतियार, त्यो पनि राम्रो हालतका ! उहाँ औधि खुसी हुनुभयो । ती राइफलहरू सिलिगुडी हुँदै ल्याइएका थिए । झापाको काँकडभिट्टाबाट पूर्वतर्फ नेपाल–भारत सीमानजिकैको पानीट्याङ्कीसम्म भारतीयहरूले ल्याइदिएका थिए, लक्ष्मी पौडेल (विवेक) को पहलमा । उहाँ सप्लाई विभागको जिम्मेवारी लिएर सिलिगुडी बस्नुहुन्थ्यो । ती राइफल उहाँले नै काँकडभिट्टासम्म ल्याउनुभएको थियो । सबैभन्दा पहिले आधुनिक हतियार खरिद गरिएको घटना नै त्यही थियो । राइफलसँगै तिनमा लाग्ने ५,००० गोली पनि ल्याइएका थिए ।

जताततै सेना–प्रहरीको चेकिङ थियो । पूर्वको नाका काँकडभिट्टाबाट ती हतियार सोलु र दाङसम्म पुर्‍याउनुपर्ने थियो । सोलु जाने हतियार हेटौँडामा छाडिदिने तय थियो । बाँकीमध्येका हतियार बुटवल र दाङसम्म पुर्‍याउनुपर्ने थियो ।

ती राइफल सुरक्षित रूपमा दाङसम्म पुर्‍याउने उपाय हामीले सोचिसकेका थियौँ । तिनलाई गाडीको अघिल्लो सिटमुनिको खाली भागमा राख्यौँ । माथिबाट फलफूलका बिरुवाले छोपिदियौँ । बिरुवाले छोपिएपछि प्रहरीले गहिरिएर चेकिङ गर्ने सम्भावना कम थियो ।

हाम्रो उपायले गजबसँग काम गर्‍यो । राजमार्गमा भेटिएका प्रहरीहरूले गाडी रोकेर यसो भित्र हेरेजस्तो गरे, फलफूलका बिरुवा देखेपछि केही भनेनन् । यसरी नै हामी हेटौँडासम्म सहजै पुग्यौँ ।

सोलुका लागि एउटाएउटा एके–४७ र एके–५६ हेटौँडामा छाड्यौँ । चियाखाजा खाएर हामी अघि बढ्यौँ ।

हेटौँडादेखि बुटवलसम्म पनि कुनै अप्ठेरो भएन । राजमार्गका चेकिङ प्वाइन्टहरूमा हामी गाडी रोक्थ्यौँ । निजी नम्बर प्लेटको पजेरो गाडी भएकाले प्रहरीले खासै वास्ता गरेन । फलफूलको बिरुवा राखिएको ठाउँमा उनीहरूको नजरै परेन । परे पनि शङ्का गरेनन् ।

बुटवल पुगेपछि एउटा राइफल त्यहीँ छाड्यौँ । यो राइफल स्याङ्जा सदरमुकाममा आक्रमणका लागि थियो ।

अब हामीसँग दाङसम्म पुर्‍याउनुपर्ने एउटाएउटा एके–४७ र एके–५६ बाँकी थिए ।

मेरो सल्लाहअनुसार पासाङ गाडीको अघिल्लो सिटमा बस्नुभएको थियो । प्रहरीले धेरै सोधपुछ गरे उहाँलाई कृषि विकास बैंक, नेपालगन्जको म्यानेजरका रूपमा चिनाउने मेरो योजना थियो । गाडी मैले हाँकेको थिएँ । पासाङलाई बैंकको म्यानेजनरका रूपमा चिनाएपछि मैले आफूलाई उहाँको ड्राइभरका रूपमा चिनाउँदा भइहाल्थ्यो । हामी बिनाअवरोध भालुबाङ पुग्यौँ । त्यहाँ पुग्दा साँझ परिसकेको थियो । तर, त्यहाँ पुग्नासाथ नयाँ संकट सिर्जना भयो ।

भालुबाङ पुग्नुअगावै राप्ती नदी छ । नदीमाथि पुल । त्यो पुलपारि प्रहरीको पोस्ट थियो । पुल तर्नासाथ प्रहरीहरू राजमार्गमा ब्यारिअर लगाएर बसेका थिए । हामी पुल पार गर्नासाथ उनीहरूले त्यो ब्यारिअर बन्द गरे । ब्यारिअर लगाएपछि हामी रोकिन बाध्य भयौँ । अघि बढ्न सक्ने स्थिति नै भएन ।

ब्यारिअर बन्द गरेर एउटा प्रहरी हाम्रो गाडीअगाडि आइपुग्यो । उसले ड्राइभर बस्ने सिटतिरको ढोका खोल्यो । ढोका खोलेपछि गाडीभित्रको बत्ती स्वचालित रूपमा बल्थ्यो । यदि बिरुवाहरूलाई अलिकति सारिदिने हो भने राइफलमा प्रहरीको दृष्टि परिहाल्थ्यो ।

संकट आँखाअगाडि नै आइसकेको थियो । आत्तिँदैमा यसबाट पार पाउन सकिन्नथ्यो । झटपट उपायको खोजी गर्नुबाहेक अर्काे विकल्प थिएन ।

मैले उपाय निकालेँ । प्रहरीले हाम्रो गाडीको ढोका खोल्नासाथ मैले हतपत गाडीको स्टार्ट बन्द गरिदिएँ । गाडीको स्टार्ट बन्द भएपछि भित्रको बत्ती बल्दैनथ्यो ।

म गाडीबाट झरेँ र प्रहरीले खोलेको ढोका बन्द गरेँ । पासाङ गाडीभित्रै हुनुहुन्थ्यो । बत्ती निभेपछि उहाँको अनुहार राम्रोसँग चिनिएन । बिरुवामुनि लुकाइएका हतियार पनि देखिएनन् ।
म गाडीबाट झर्नासाथ प्रहरीसँग मेरो सवालजवाफ सुरु भयो ।

‘गाडी नम्बर इन्ट्री गर्नुपर्ने हो ?’ मैले सोधेँ ।

‘कहाँ जाने ?’ प्रहरीले सोध्यो ।

‘नेपालगन्ज ।’

पासाङतर्फ देखाउँदै उसले सोध्यो, ‘उहाँ को हो ?’

मेरो रेडिमेड जवाफ थियो, ‘कृषि विकास बैंकको म्यानेजर सा’ब हुनुहुन्छ उहाँ । उहाँलाई नै लिएर नेपालगन्ज जान लागेको हुँ ।’

उसले जे–जे सोध्यो, मैले फटाफट उत्तर दिएँ । त्यसैले उसले कुनै शंका नै गर्न पाएन । यति सवालजवाफपछि उसले गेट खोल्यो र भन्यो, ‘ल जानुस् ।’

भालुबाङबाट दाङको नर्ती भन्ने ठाउँ पाँच–सात किलोमिटरको दूरीमा थियो । भालुबाङदेखि नर्तीसम्म पुग्दा पासाङ बोल्दै बोल्नुभएन । उहाँ निकै गम्भीर मुद्रामा हुनुहुन्थ्यो ।

‘के भयो ?’ मैले सोधेँ ।

पासाङले भन्नुभयो, ‘मैले त अब मरियो, ज्युँदो जाने भइएन भन्ने सोचिसकेको थिएँ । लडाइँ असफल हुने भयो, हतियार नजाने भए भन्ने चिन्ताले सताउन थालिसकेको थियो । हतियारसहित समातेका भए पक्कै पनि हामीलाई मार्ने थिए । तर, तपाईंले जोगाउनुभयो । मैले आज तपाईंलाई मानेँ, दाइ !’

मैले ठट्टा गर्दै भनेँ, ‘तिमीहरूले सधैँ मानेकै त छौ नि ! आज मात्र हो र ?’

(माओवादी द्वन्द्वमा पार्टीका लागि हतियार पैठारीको जिम्मेवारी बहन गरेका स्वर्गीय भक्ति पाण्डेको प्रकाशोन्मुख पुस्तक ‘चाचा’ को अंश )






शुभकामना

भर्खरै...

लोकप्रिय

रोचक खबर

रोमानियामा सोनाम ल्होछार तथा बृहत् साँस्कृतिक कार्यक्रम सभ्य र भब्य रुपले सम्पन्न

रोमानियामा सोनाम ल्होछार तथा बृहत् साँस्कृतिक कार्यक्रम सभ्य र भब्य रुपले सम्पन्न

"प्रावास मा आफनो भाषा , धर्म कला र संस्कृति को जगेर्न गर्नै " भन्ने मुल नारालाई आत्मसात गर्दै सन् ०१।०१।२०२३ का... बाँकी यता

Phursang Lama / February 18, 2024

५५ वर्षपछि दुई देशबीच श्रम समझदारी कायम

५५ वर्षपछि दुई देशबीच श्रम समझदारी कायम

  रोमानिया । नेपालीहरुको आकर्षक गन्तव्य बन्दै गएको युरोपेली मुलुक रोमनियासँग नेपालले द्विपक्षीय श्रम... बाँकी यता

Phursang Lama / October 7, 2023

 Photo Gallery

  • अमेरिकास्थित दुई तामाङ संस्थाबिच एकता हुने

  • नेपाल तामाङ घेदुङको कोन्ज्योसोम घोषणा पत्र २०७४ सार्वजनिक

  • फोनिजको अध्यक्षमा डण्ड गुरुङ निर्विरोध निर्वाचित

  • अभिनेत्री पूर्णिमा लामा तामाड – म रुन्चे कहाँ हो र ?’

  • चर्चित मोडल स्मिताका सात कामुक फोटो सार्वजनिक(फोटोफिचर)

  • लुम्बिनीमा अन्तर्राष्ट्रिय बौद्ध सम्मेलन गर्ने तयारी

  • नेपाल तामाङ घेदुङको राष्ट्रिय बिधान-सभा चैत २३ र २४ गते

  • पहिचानको मुद्दा कहाँ पुगेर अत्कियो ?

  • यस्तो छ – नमस्कार गर्नुको कारण र महत्व

  • स्वयम्भुमा १३ पटक परिक्रमा र सरसफाई कार्यक्रम सम्पन्न (फोटो सहित)

  • महिलाले ध्यान दिने पुरुषका ७ चिज

  • प्रधानमन्त्री प्रचण्डले तामाङ संस्कृति भवन बनाउन सहयोग गर्ने घोषण,कुलमान घिसिङको प्रशंसा

  • राष्ट्रिय सोनाम ल्होछारको अवसरमा तामाङ ह्वाइखा (कविता ) प्रतियोगिता हुने

  • तमु ल्होसार के हो र कसरी मनाईन्छ ?

  •  Music videos

  • नेपालले गर्यो नयाँ नक्सा सार्वजनिक

  • भारतले जबरजस्ती हटाउन लगायो नेपाल भारत सम्बन्धि बीबीसीको डकुमेण्टी

  • तामयिक लिपी र सम्भोटा लिपीमा फरक के छ ? लेख्ने तरिका सहित

  • ‘तिम्रो घरको वरिपरि’ युट्युब ट्रेन्डिङ नम्बर १ मा (भिडियो)

  • मिस तामाङ २०१८ का सहभागीहरु तामाङ भुषभुषा र डम्फुको साथमा तामाङ भाषाको गीत गाउदै

  • तीनकुनेमा आयोजित सोनाम ल्होछार कार्यक्रममा सुरक्षाकर्मीले हस्तक्षेप किन गर्यो ? भिडियो हेर्नुहोस् …

  • मिस तामाङ प्रतियोगिता २०१८ को भाग -१ , मन पर्नेलाई भोट हाली जिताऊ (भिडियो)

  • तामाङ सेलो ‘ल्होछार पर्वमा …. सुनिता पाख्रिन तामाङ

  • बालवालिका केन्द्र खोलेर बाल ब्यापार गर्ने प्रशासनको नियन्त्रणमा (जनतासंग सिधा कुरा)

  • बिज्ञापनका लागि:
     [email protected]
    लेख, रचना र समाचारका लागि:
     [email protected]
    सामाजिक संजाल तर्फ:
    सर्वाधिकार © 2012 - 2024: Tamang Online मा सार्बधिक सुरक्षित छ. | बिज्ञापन | सम्पर्क | हाम्रो बारेमा Designed by: GOJI Solution