हेडलाईन

तामाङ समाज क्यानाडाको तेश्रो अधिवेशन सम्पन्न         तामाङ सोसाईटी अफ सिड्नीको अध्यक्षमा विशाल तामाङ चयन         नेफिन इजरायलको अध्यक्षमा कुमार आङ्देम्बे चयन         ग्याल्थुमकी मृगौला पिडितलाई वडाअध्यक्ष द्वारा सकलित रकम हस्तान्तरण         नेफिन इजरायलको ११ औ वार्षिकोत्सव तथा साधारण सभा हुदै         रोमानियामा पहिलो पटक बुद्ध जयन्तीको पावन अवसरमा शान्तिपुर्न -याली सुसम्पन्न ।         क्यानाडाको मिस्सीसागामा २५६७ औं बुद्ध जयन्ती समारोह सम्पन्न         नेवा: खल: इजरायलले साधारण सभा तथा फोटो प्रतियोगिताको आयोजन गर्दै         नेपाल तामाङ घेदुङ रोमानियाको पहिलो अधिवेशन भव्यताका साथ सम्पन्न         रोमानियामा निधन भएका तामाङको शब नेपाल पुग्यो         मृगौला पिडितलाई आर्थिक सहयोग         तामाङ सोसाइटी अफ अमेरिकाको अध्यक्षमा बुद्धिमान तामाङ निर्वाचित         प्रतिभाशाली तामाङ संचारकर्मी दीपेन्द्र दोङ तामाङको निधन         प्रदेश नम्बर १ को पुन:नामाकरण आन्दोलनका घाइते लिम्बुको मृत्यु ,शहिद घोषणा गर्न माग         क्यानाडामा छक्का पन्जा-४ पहिलो दिन हाउसफूलको साथ् प्रदर्शन        

सामाजिक सन्जालमा नविना लामा माथि नियोजित आक्रमण – सम्तेन लामा

nabina

यसपटक दशैंमा अनेरास्ववियुकी अध्यक्ष नविना लामाले टीका लगाएको विषयलाई लिएर उनलाई गोरेबहादुर खपांगी र मोहम्मद मोहसिन बनाउन खोजिएपछि त्यसको प्रतिवाद गर्न मन लाग्यो ।

दशैंमा टीका लगाउनु नविनाको अधिकार हो र धर्म निरपेक्ष राज्यको एक जिम्मेवार नेताले समधर्म समभाव देखाउनु कर्तव्य पनि हो । तर केही जनजाति अभियन्ताहरुले यसलाई धर्म परिवर्तनको रुपमा अपव्याख्या गरेर आदिवासी आन्दोलन कसरी पतन हुदैछ भन्ने सन्देश दिएका छन् ।

नविनाले कुनै ठाउँको कार्यक्रममा भाग लिन जाँदा आयोजकले लगाइदिएको ढाका ओढ्दा खादा बिरोधी भनेर प्रहार भयो । पछिल्लो समय दशैंमा टीका लगाउँदा अनावश्यक ढंगले आक्रमण भइरहेको छ । सामाजिक सन्जालबाट नविनामाथि आक्रमण गर्नेहरुको अनुहार हेर्दा उनीहरु नियोजित रुपमा नविनाको राजनीति सिध्याउन भएभरको बल लगाइरहेका छन् ।

यो अभियानको अग्रभागमा विवादस्पद जनजाति नेता आङकाजी शेर्पा देखिन्छन् । यसबाटै प्रष्ट हुन्छ नविना विरुद्ध कस्तो मनोवृत्ति भएका व्यक्तिहरु लागिरहेका छन् भन्ने कुरा । जनजातिको चेलीले एमाले नेताबाट किन टीका थापिन् भनेर प्रश्न गर्नेहरु नविनामाथि कारवाहीको माग गरिरहेका छन् ।

टीका लगाउन नविनाको व्यक्तिगत स्वतन्त्रता विरुद्ध बोल्ने र कारवाहीको माग गर्नेहरु आदिवासी जनजातिको आवरण भिरेका तालिवान र आइएसहरु हुन् । आङकाजी काकालाई हेक्का होस,नविना लामा जनजाति हुन् तर उनी जनजातिको मात्र नेता होइनन् तपाई जस्तो ।

तपाइहरु जस्ता एक जात,एक धमर्कको नाममा राजनीति गर्नेहरुले बुझ्न जरुरी छ कि, नविना लामा सबै जाजजाति,सबै धर्म र सम्प्रदायको नेता हुन् । आङकाजी प्रवृति विरुद्ध निरन्तर विजय गर्दै अघि बढेकी नविना लामाको उचाइमा पुग्न तपाईहरुलाई वर्षौं लाग्न सक्छ र त्यो धैर्य नभएकै कारण तपाईहरु साम्प्रदायिक राजनीतिमा सीमित हुनुभएको छ ।

नवीना लामा जनजाति हुन् । उनको प्रगतिमा जनजातिको सहयोग छ । तर, उनका पछाडि आम जनता छन् । हरेक समुदायका जनताको संस्कृतिको सम्मान गर्नु नविनाको दायित्व हो । त्यसो गर्न नसक्नेहरुले आङकाजीहरुको बाटो रोज्छन् । नविनाले आफूलाई जनजातिमा मात्र सीमित गरेको भए आज उनलाई अन्य समुदायले बहिस्कार गर्दैनथे ?
नविनाले म हिन्दू होइन भनेर टीका बहिस्कार गरेको भए नविना र आङकाजीमा के फरक हुन्छ ? नविना कसरी राष्ट्रको नेता बन्छिन् ? सार्वजनिक कार्यक्रममा कसैले सम्मानले दिएको ढाकाको गलबन्दी नओढेको भए उनले त्यो समुदायप्रति अपमान गरेको हुँदैन ?

उनले भनेकी छन्-म भोलि यो देशको प्रधानमन्त्री हुन्छु । उनी त्यो हैसियत राख्छिन् र त्यो सम्भव पनि छ । त्यसका लागि नविनाले सबै समुदायको नेता बन्नका लागि जे गर्नुपर्ने हो त्यो गरिरहेकी छन् ।

नविनाको प्रगतिमा डाह गर्नेहरुले उनलाई विभिन्न नाममा लान्छित गर्नुले पनि नविना सही छन् भन्ने बुझ्न सकिन्छ । धर्म निरपेक्ष देशमा सबै धर्मप्रति समभाव राखेर नविनाले के अपराध गरिन् ?

नविनाले ठूलाबडा र आफूले सम्मान गर्नुपर्ने व्यक्तिबाट दशैंको टीका थापेर जुन उदारता देखाएकी छन् त्यसबाट नेपालका आदिवासी जनजातिका अभियन्ताहरुले पाठ सिक्न जरुरी छ । त्यसैले म फेरि पनि भन्छु, उनले जे गरिन सही गरिन् ।

सामाजिक सञ्जालमा आङकाजी शेर्पाज्यूहरुबाट तामाङ चेलीलाई एमाले नेताहरुले धर्म परिर्वतन गराउन दशैंका टिका लगाइदिए भनेर जुन ढंगले भद्दा मजाक गरियो यसको मूल्य नेपालको आदिवासी जनजाति आन्दोलनले महँगो ढंगले चुकाउनुपर्ने निश्चित छ । म जस्ता दुई दशक उमेर पुस्ताका जनजाति आदिवासी युवाले समेत नपत्याउने कुरा समाजमा फैलाएर आङकाजीहरुले आफ्नो अवसानको सन्देश फैलाएका छन् ।

samaten-lama

Samten Lama

के तामाङ चेलीलाई जबर्जस्ती समातेर टीका लगाइएको हो ? हो भने प्रमाण पेश गर्नुपर्छ । यहाँ कसले धर्म परिवर्तन गराउने खोज्यो ? स्वयं नविना लामाको कुरा नबुझी अनावश्यक तरिकाले अपव्याख्या गरियो । यो नविना लामाको मानहानीको विषय समेत हो ।

पछिल्लो समय नविना लामामाथि आदिवासी जनजाति आन्दोलनका अगुवा मध्येका केही व्यक्तिबाट नियोजित रुपमा निरन्तर आक्रमण भइरहेको छ ।

विशेष गरी राजनीतिकरुपमा नविनाको निरन्तर प्रगतिबाट आत्तिकाहरु उनको चरित्रहत्या गर्न उद्यत छन् । तर नविनाको पक्षबाट त्यसको प्रतिवाद गर्न कोही डराइरहेको छ वा ती आरोप र आक्रमणहरुलाई बेवास्ता गर्न खोजिएको हो ? यो प्रश्नले पटक-पटक घोच्न थालेपछि केही तथ्य प्रष्ट पार्न आवश्यक देखियो ।

तामाङ समुदाय नेपालका आदिवासी जनजातिमध्ये सबैभन्दा ठूलो जनसंख्या ओगट्ने तर, सबैभन्दा पछि पारिएको जाति हो । यो जातिबाट देशको सबैभन्दा ठूलो विद्यार्थी संगठन अनेरास्ववियुको अध्यक्षजस्तो शक्तिसाली पदमा बाहुन पुरुषसँग प्रतिस्पर्धा गरेर श्रेष्ठता हासिल गर्ने पहिलो महिला हुन् नविना लामा । नेपालका कुनै पनि विद्यार्थी संगठन वा पार्टीका भातृ संगठनहरुमा महिला प्रमुख भएका छैनन् ।
नविनाले तामाङ भएर कुनै आरक्षणमा होइन पटक-पटक पुरुषसँग प्रतिस्पर्धा गरेर पद प्राप्त गरेकी हुन् । चाहे बानेश्वर क्याम्पसको स्ववियु सभापति जित्दा होस, अखिलको उपाध्यक्ष हुँदै अध्यक्ष जित्दा किन नहोस् । उनले जनजाति महिला भएर होइन सक्षम नेता भएर जितेकी हुन् । आदिवासी जनजातिको नाम भजाएर खान पल्केकाहरु नविनासँग यहि कारण डराएका हुन् ।

विश्व खोज अनुसन्धानमा व्यस्त छ । हामी भने जात, धर्म र पहिचानका नाममा अल्झिरहेका छौं । ब्रम्हाण्डका दुई जात स्त्री र पुरुष हुन् । त्यसमा मानिसहरुले लिंग परिवर्तन गरेर आफू खुसी बाँच्न सक्ने भइसकेका छन् भने हामी चाहिँ कुण्ठाका भारी बोकेर जातको इतिहास खोतल्दै एक अर्कालाई सराप्त व्यस्त छौं ।

हामी कहिलेसम्म यो प्रकारले अधिकार खोज्दै हिँड्ने ? मैले कुनै धर्म वा जातको वकालत गरेको छैन । हामी विविधतायुक्त समाजका मानिस हौं । जनजातिको बाहुन क्षेत्री कहाँको ? विदेशको भनेर खुलेआम नारा लगाउँदै हिँड्नु कति जायज छ ? यसबाट हामीले कस्तो पहिचान पाउँछौं ?

नेपालको संविधानमा मौलिक हक अन्तर्गत स्वतन्त्रताको हक राखिएको छ । अझ धार्मिक स्वतन्त्रताको हक पनि स्पष्ट र सुरक्षित छ । कुनै पनि व्यक्तिले आफ्नो इच्छाअनुसारको धर्म अनुशरण गर्न पाउछन् । तर जबर्जस्ती धर्म परिवर्तन गर्ने गाउने कार्य दण्डनीय मानिन्छ ।

इतिहास पल्टाउने हो भने नेपालको एकीकरणपछि नेपालमा दशैंलाई राष्ट्रिय चाडको रुपमा मानिएको देखिन्छ । विभिन्न समयमा र रुपमा दशैंको बिरोध पनि भएको पाइन्छ । राज्यको सम्पूर्ण शक्ति लगाए सबै जनताले दशैं मान्नैपर्ने उर्दी दिएको र त्यही उर्दीको विरुद्ध विक्रम सम्बतः१९४२ सालमा रामलिहाङ र रिदमाले धनकुटामा वदशैं बहिस्कार गर्दा दुवैको हत्या भएको भनाइ छ ।

सम्भवतः यो पहिलो दशैं बहिस्कारको आन्दोलन थियो । त्यो हत्याको एक सय तीन वर्षमा फाटफुट रुपमा विरोध भए पनि २०४६ सालमा बहुदलीय व्यवस्था स्थापनापछि आदिवासी जनजातिले विभिन्न संघ संस्था बनाई दशैं परित्याग गर्न थाले ।
गोरबहादुरहरुले दशैं हिन्दूको मात्र चाड हो भनेर अभियान चलाए । दशैंको रातो टीका जनजातिको रगत हो भन्दै बहिस्कारका कुरा पनि सुनिए । हामी आादिवासीले पनि उनीहरुकै लहलहैमा लागेर केही जनजातिले टीका लगाउन छाडे । केहीले सेतो टीका लगाए । तत्कालीन राजा ज्ञानेन्द्रले आफ्नो सरकारमा गोरेबहादुरलाई मन्त्री बनाएपछि दशैं बहिस्कार गर्नुपर्छ भन्नेहरु खुरु-खुरु राजाको हातको टीका थाप्न गए । अझै पनि कतिपय जनजाति नेताहरु यही जातीय र धार्मिक पक्षलाई लिएर राजनीति पनि गर्दैछन् ।

नेपाल बहुजातीय बहुभाषिक देश हो । जहाँ १२५ जात र १२३ भाषाका मानिस बस्छन् । वर्गीय रुपमा हेर्ने हो भने हुनेखाने, हुँदा खाने र गरीखान खोजेर पनि नसकेकाहरु धेरै छन् ।

लेनिनले भनेका छन्- बहुजाति भएको मुलुकको पहिलो समस्या वर्गीय भन्दा पनि जातीय हुन्छ भनेर उठाइन्छ । ठीक नेपालमा पनि वर्गीय उत्थान गर्ने भिजन बोकेकाहरु कालान्तरमा जातीय समस्याको भारी बोक्दैछन् । जसमा अधिकांश आदिवासी जनजाति नेता छन् ।

वर्तमान समयमा नेपालमा जातजातीको नाममा प्रान्त, जिल्ला, प्रदेश हरेक क्षेत्रमा हदैसम्मका माग राख्ने नयाँ चलन आएको छ । हुँदा हुँदा पछिल्लो समय कुनै आदिवासी जनजाति कोही कसैको राष्ट्रियताको सवालमा जाति र धर्मभन्दा माथि उठेर बोल्यो भने त्यसलाई सिधै धर्म बिरोधी, जनजाति बिरोधी, फलानो पार्टीको झोले वा हनुमान आदिको उपमा भिराउने प्रवृत्ति देखिएको छ ।

यसले नेपालको आदिवासी जनजाति आन्दोलनका अगुवाहरु पतनको दिशामा छन् र नयाँ ढंगले आदिवासी जनजाति आन्दोलन संगठित हुन जरुरी देखिएको कुरा प्रष्ट हुन्छ । त्यसो नहुँदासम्म यो आङकाजी प्रवृतिले नविना लामाहरुप्रति कुण्ठा पालेर निरन्तर आक्रमण गर्नु सामान्य कुरा हो । @ अनलाइनखबर |






शुभकामना

भर्खरै...

लोकप्रिय

रोचक खबर

रोमानियामा सोनाम ल्होछार तथा बृहत् साँस्कृतिक कार्यक्रम सभ्य र भब्य रुपले सम्पन्न

रोमानियामा सोनाम ल्होछार तथा बृहत् साँस्कृतिक कार्यक्रम सभ्य र भब्य रुपले सम्पन्न

"प्रावास मा आफनो भाषा , धर्म कला र संस्कृति को जगेर्न गर्नै " भन्ने मुल नारालाई आत्मसात गर्दै सन् ०१।०१।२०२३ का... बाँकी यता

Phursang Lama / February 18, 2024

५५ वर्षपछि दुई देशबीच श्रम समझदारी कायम

५५ वर्षपछि दुई देशबीच श्रम समझदारी कायम

  रोमानिया । नेपालीहरुको आकर्षक गन्तव्य बन्दै गएको युरोपेली मुलुक रोमनियासँग नेपालले द्विपक्षीय श्रम... बाँकी यता

Phursang Lama / October 7, 2023

 Photo Gallery

  • अमेरिकास्थित दुई तामाङ संस्थाबिच एकता हुने

  • नेपाल तामाङ घेदुङको कोन्ज्योसोम घोषणा पत्र २०७४ सार्वजनिक

  • फोनिजको अध्यक्षमा डण्ड गुरुङ निर्विरोध निर्वाचित

  • अभिनेत्री पूर्णिमा लामा तामाड – म रुन्चे कहाँ हो र ?’

  • चर्चित मोडल स्मिताका सात कामुक फोटो सार्वजनिक(फोटोफिचर)

  • लुम्बिनीमा अन्तर्राष्ट्रिय बौद्ध सम्मेलन गर्ने तयारी

  • नेपाल तामाङ घेदुङको राष्ट्रिय बिधान-सभा चैत २३ र २४ गते

  • पहिचानको मुद्दा कहाँ पुगेर अत्कियो ?

  • यस्तो छ – नमस्कार गर्नुको कारण र महत्व

  • स्वयम्भुमा १३ पटक परिक्रमा र सरसफाई कार्यक्रम सम्पन्न (फोटो सहित)

  • महिलाले ध्यान दिने पुरुषका ७ चिज

  • प्रधानमन्त्री प्रचण्डले तामाङ संस्कृति भवन बनाउन सहयोग गर्ने घोषण,कुलमान घिसिङको प्रशंसा

  • राष्ट्रिय सोनाम ल्होछारको अवसरमा तामाङ ह्वाइखा (कविता ) प्रतियोगिता हुने

  • तमु ल्होसार के हो र कसरी मनाईन्छ ?

  •  Music videos

  • नेपालले गर्यो नयाँ नक्सा सार्वजनिक

  • भारतले जबरजस्ती हटाउन लगायो नेपाल भारत सम्बन्धि बीबीसीको डकुमेण्टी

  • तामयिक लिपी र सम्भोटा लिपीमा फरक के छ ? लेख्ने तरिका सहित

  • ‘तिम्रो घरको वरिपरि’ युट्युब ट्रेन्डिङ नम्बर १ मा (भिडियो)

  • मिस तामाङ २०१८ का सहभागीहरु तामाङ भुषभुषा र डम्फुको साथमा तामाङ भाषाको गीत गाउदै

  • तीनकुनेमा आयोजित सोनाम ल्होछार कार्यक्रममा सुरक्षाकर्मीले हस्तक्षेप किन गर्यो ? भिडियो हेर्नुहोस् …

  • मिस तामाङ प्रतियोगिता २०१८ को भाग -१ , मन पर्नेलाई भोट हाली जिताऊ (भिडियो)

  • तामाङ सेलो ‘ल्होछार पर्वमा …. सुनिता पाख्रिन तामाङ

  • बालवालिका केन्द्र खोलेर बाल ब्यापार गर्ने प्रशासनको नियन्त्रणमा (जनतासंग सिधा कुरा)

  • बिज्ञापनका लागि:
     [email protected]
    लेख, रचना र समाचारका लागि:
     [email protected]
    सामाजिक संजाल तर्फ:
    सर्वाधिकार © 2012 - 2024: Tamang Online मा सार्बधिक सुरक्षित छ. | बिज्ञापन | सम्पर्क | हाम्रो बारेमा Designed by: GOJI Solution